plik


ÿþFilozofia Kaizen. Jak ma³y krok mo¿e zmieniæ Twoje ¿ycie Autor: Robert Maurer T³umaczenie: Cezar Matkowski ISBN: 978-83-246-2231-3 Tytu³ orygina³u: One Small Step Can Change Your Life: The Kaizen Way Format: 122x194, stron: 168 Oprawa: twarda Nawet najd³u¿sza podró¿ zaczyna siê od jednego kroku Pragniesz udoskonaliæ swoje ¿ycie, ale ka¿da zmiana Ciê parali¿uje? Nie masz si³y ani czasu, by zadbaæ o polepszenie jakoSci w³asnych dni? Masz serce przepe³nione marzeniami, lecz coS nie pozwala Ci w pe³ni ich zrealizowaæ? Najwy¿sza pora poznaæ potêgê drobnych kroczków. Idea jest prosta  nale¿y tak zmyliæ wrodzone opory przed przyjmowaniem nowego sposobu zachowania, by ju¿ zawsze móc cieszyæ siê osi¹gniêtym sukcesem, a jednoczeSnie nie wywo³ywaæ w swoim ¿yciu emocjonalnej rewolucji. Bez wzglêdu na to, czy chcesz rzuciæ palenie, pozbyæ siê zbêdnych kilogramów, zadbaæ o rozwój kompetencji, czy stworzyæ udany zwi¹zek  filozofia kaizen jest dla Ciebie. Ta m¹droSæ rodem z Kraju Kwitn¹cej WiSni niweluje ukryty w ka¿dym z nas lêk, szczególnie zaS chemiczn¹ reakcjê  walki lub ucieczki (le¿¹c¹ u podstaw strachu przed zmian¹). Autor nauczy Ciê, jak: " samodzielnie korzystaæ z mechanizmów dzia³ania kaizen, " nastawiæ siê wobec innowacji w taki sposób, by nie ulec strachowi, " uczyniæ swoje ¿ycie bardziej efektywnym, zarówno w domu, jak i w pracy, " polubiæ zmiany.  To pozycja o wielkiej sile przekonywania, opisuj¹ca bardzo spokojny i zrównowa¿ony sposób radzenia sobie z codziennymi problemami. Po jej przeczytaniu nie sposób nie pozwoliæ sobie na oddech ulgi. dr Susan Jeffers, autorka ksi¹¿ki Feel the Fear and Do It Anyway S P I S T R E Z C I PRZEDMOWA ......................................................................................................... 11 Jeden maBy krok ROZDZIAA 1 ........................................................................................................... 27 Dlaczego kaizen dziaBa ROZDZIAA 2 ........................................................................................................... 39 Zadawaj maBe pytania ROZDZIAA 3 ........................................................................................................... 65 My[l maBe my[li ROZDZIAA 4 ........................................................................................................... 81 Podejmuj maBe dziaBania ROZDZIAA 5 ......................................................................................................... 109 Rozwizuj maBe problemy ROZDZIAA 6 ......................................................................................................... 131 Przyznawaj sobie maBe nagrody ROZDZIAA 7 ......................................................................................................... 143 Rozpoznawaj maBe momenty ROZDZIAA 8 ......................................................................................................... 155 Kaizen na caBe |ycie CYTATY KAIZEN ................................................................................................... 159 PODZIKOWANIA ................................................................................................. 161 O AUTORZE .......................................................................................................... 163 R O Z DZ I A A 1 Dlaczego kaizen dziaBa Wszystkie zmiany, tak|e te pozytywne, budz lk. Próby osignicia celów za pomoc radykalnych lub rewolucyjnych [rodków czsto koDcz si fiaskiem, gdy| zwikszaj poziom lku. Jednak|e maBe kroki kaizen wyBczaj lkow reakcj mózgu, stymulujc racjonalne my[lenie i twórcze podej[cie. miana przera|a. Jest to twierdzenie, które spra- wdza si zarówno wtedy, gdy zmiana wydaje si nieistotna (pój[cie do nowego klubu), a tak|e Z gdy zmienia caBe |ycie (urodzenie dziecka). Lk przed zmian jest zakorzeniony w fizjologii mózgu i, gdy zaczyna przejmowa kontrol, blokuje pomysBowo[ i sukces. Z ewolucyjnego punktu widzenia mózg jest jednym z najbardziej niezwykBych organów ludzkiego ciaBa. Pozo- staBe narzdy  serce, wtroba, jelita i tak dalej  rozwinBy si tak dobrze, |e przez eony ewolucji gatunku ludzkiego nie zmieniBy zbytnio swej formy. Jednak przez ostatnie czterysta czy piset milionów lat mózg wci| ulegaB ewolucyjnym zmianom. W rzeczywisto[ci dzi[ mamy trzy oddzielne mózgi pochodzce z ró|nych okresów ewolucji. Jednym z wyzwaD Filozofia Kaizen stojcych przed gatunkiem ludzkim jest znalezienie rów- nowagi funkcjonowania tych trzech mózgów w celu unik- nicia problemów natury zdrowotnej i emocjonalnej. Podstaw mózgowia stanowi pieD mózgu. Ma on okoBo pi milionów lat i nazywany bywa te|  mózgiem gadzim (faktycznie, z wygldu przypomina mózg aligatora). Gadzi mózg budzi Ci co rano, sprawia, |e zasypiasz w nocy, i przy- pomina Twojemu sercu, |e ma bi. Nad pniem mózgu znajduje si [ródmózgowie znane jako  mózg ssaczy . Ma on okoBo trzysta milionów lat i wyst- puje w ró|nych postaciach u wszystkich gatunków ssaków. Zródmózgowie reguluje wewntrzn temperatur ciaBa, jest zródBem emocji i zarzdza reakcj typu  walka albo ucieczka chronic nasze |ycie w obliczu zagro|enia. Trzeci cz[ci mózgu jest kora mózgowa, która zaczBa si rozwija u ssaków okoBo sto milionów lat temu. Kora, pokrywajca pozostaBe cz[ci mózgu, umo|liwia zaistnienie cudu bycia czBowiekiem. Z niej wziBy si cywilizacja, sztuka i nauka. Jest to miejsce, w którym powstaj racjonalne my[li oraz twórcze impulsy. Kiedy dokonujemy zmiany lub roz- poczynamy proces twórczy, musimy odwoBa si do kory. Opisywany ukBad trzech cz[ci mózgu nie zawsze funk- cjonuje pBynnie. Nasz mózg racjonalny podpowiada, |e powinni[my schudn, ale mimo to zjadamy torb chipsów na raz. Albo staramy si zmusi do rozpoczcia twórczego projektu, a mimo to nasz umysB staje si czysty jak tafla jeziora. Kiedy pragniesz zmiany, lecz do[wiadczasz blokady, mo|esz przyj, |e za tym sabota|em stoi [ródmózgowie. 28 Dlaczego kaizen dziaBa Znajduje si w nim bowiem obszar zwany ciaBem migda- Bowatym, odgrywajcy kluczow rol dla naszego przetrwa- nia. Kontroluje ono reakcj  walki lub ucieczki , czyli me- chanizm alarmowy, który dzielimy z innymi ssakami. Jego funkcj jest stymulowanie poszczególnych partii ciaBa do dziaBania w obliczu bezpo[redniego zagro|enia. CiaBo mig- daBowate dokonuje tego poprzez spowalnianie lub zatrzy- mywanie dziaBania innych funkcji, takich jak racjonalne i twórcze my[lenie, które mogBoby przeszkadza zdolno[ci do podjcia walki lub ucieczki. Reakcja taka jest bardzo sensowna. Je|eli szar|uje na Ciebie gBodny lew, mózg nie pragnie szczegóBowej analizy problemu, ale po prostu wyBcza zbdne w tym momencie funkcje, takie jak trawienie, popd seksualny i my[lenie, popychajc ciaBo do bezpo[redniego dziaBania. Tysice lat temu, kiedy wraz z innymi ssakami przemierzali[my d|un- gle, lasy i sawanny, mechanizm ten przydawaB si zawsze wtedy, gdy czBowiek nara|aB si na niebezpieczeDstwo, oddalajc si od znanych i bezpiecznych miejsc. Jako |e nie jeste[my w stanie zbyt szybko biega i jeste[my sBabsi od wielu zwierzt, które mogByby to wykorzystywa, a tak|e nie dysponujemy wybitnym wchem i sBuchem, tego typu tchórzostwo byBo nam bardzo na rk. Reakcja  walki lub ucieczki jest wa|na i dzi[, gdy, dajmy na to, w nasz stron zmierza jadcy pod prd samochód albo gdy musimy uciec z pBoncego budynku. Podstawowym problemem z ciaBem migdaBowatym i reakcj  walki lub ucieczki jest to, |e wspomniany alarm wBczany jest za ka|dym razem, gdy chcemy zerwa ze 29 Filozofia Kaizen starymi, bezpiecznymi metodami. Mózg jest tak skonstru- owany, |e ka|de nowe wyzwanie czy te| okazja wi| si z pewn doz strachu. Niewa|ne, czy wyzwanie polega na rozpoczciu nowej pracy czy spotkaniu nowej osoby, ciaBo migdaBowate przygotowuje ciaBo do dziaBania ograniczajc, a czasami blokujc, nasz dostp do kory stanowicej  my[lc cz[ mózgu. Pamitasz Juli, moj pacjentk, która ka|dego wieczora przez minut maszerowaBa w miejscu przed telewizorem? Z caB pewno[ci obawiaBa si o swoje zdrowie i z tego powodu udaBa si do lekarza, ale jej liczne obowizki wy- woBywaBy inne, mniej oczywiste lki, które tak|e walczyBy o jej uwag. Julia obawiaBa si utraty pracy, baBa si o bez- pieczeDstwo swoich dzieci i zastanawiaBa si, czy jest dobr matk, a tak|e, jak przyznaBa pózniej, baBa si, |e zawiedzie lekarza, je|eli nie bdzie wypeBnia jego poleceD. Istotnie, kiedy poprzedni lekarz nakBaniaB j do intensywnych wi- czeD kilka razy w tygodniu, lk przed zawiedzeniem jego oczekiwaD naBo|yB si na inne troski, na skutek czego Julia w ogóle nie podjBa wiczeD. Co gorsza, czujc win z po- wodu zignorowania porady, przestaBa w ogóle chodzi do lekarzy, znajdujc pocieszenie w telewizji i niezdrowym je- dzeniu. By mo|e zdarzyBo Ci si do[wiadczy tego fenomenu pod postaci tremy egzaminacyjnej. Im powa|niej traktujesz egzamin, im bardziej zale|y Ci na wyniku, tym wikszy czu- jesz lk. W takiej sytuacji trudno si koncentrowa i nagle informacje, które poprzedniego wieczoru same przychodziBy do gBowy, znikaj z pamici. 30 Dlaczego kaizen dziaBa Niektórzy szcz[ciarze s w stanie rozwiza ten pro- blem, przeksztaBcajc lk w inn emocj: ekscytacj. Im wiksze wyzwanie, tym bardziej podekscytowane, produk- tywne i zaanga|owane staj si takie osoby. Na pewno znasz ludzi, którzy o|ywiaj si w chwili, gdy czuj wyzwanie. Jednak|e u wikszo[ci z nas wa|ne cele uruchamiaj powa|ne lki. Tak jak w przypadku naszych przodków w sawannach, mózg ogranicza dostp do kory, aby oddali nas od lwa, tyle |e dzi[ grozne zwierz zostaBo zastpione kartk papieru noszc nazw karty odpowiedzi albo celem polegajcym na zrzuceniu wagi, znalezieniu partnera czy zwikszeniu sprzeda|y. Twórczo[ i dziaBanie celowe s wic tBumione w chwili, gdy najbardziej ich potrzebujemy! MaBe kroki kaizen pozwalaj na oszukanie tego mecha- nizmu. Zamiast spdza lata w gabinecie psychologa, pró- bujc zrozumie, dlaczego czujesz strach przed wspaniaBym wygldem czy osigniciem celów zawodowych, mo|esz wykorzysta kaizen do ominicia tych leków. MaBe, Batwo osigalne cele, takie jak wzicie z wiecznie zagraconego biurka jednego spinacza i odBo|enie go na miejsce, pomog Ci niepostrze|enie przemkn si obok ciaBa migdaBowa- tego, nie dajc mu szansy na przebudzenie i uruchomienie alarmu. W miar kontynuowania strategii maBych kroków Twoja kora mózgowa ulega aktywacji, mózg zaczyna przy- gotowywa  oprogramowanie konieczne do osignicia 31 Filozofia Kaizen zmiany, tworzc nowe poBczenia nerwowe i budujc nowe nawyki. Dziki temu Twój opór wobec zmian zaczyna sBabn. Tam, gdzie zmiana mogBa kiedy[ wywoBa gwaB- towne reakcje, teraz jeste[ w stanie pod|a w kierunku celu z prdko[ci, która wcze[niej wydawaBa si nieosigalna. Tak wBa[nie staBo si w przypadku Julii. Po kilku tygo- dniach bardzo ograniczonych wiczeD odkryBa ze zdumie- niem, |e zaczyna wiczy nawet wtedy, gdy nie musi. Stra- tegia maBych kroków sprawiBa bowiem, |e Julia polubiBa sam proces zmiany. Kaizen pozwala pokona lk przed zmian w nieco inny sposób. Kiedy si boisz, Twój mózg jest zaprogramowany tak, |e skBania Ci albo do ataku albo do ucieczki, co nie zawsze jest najrozsdniejszym wyj[ciem. Je|eli chcesz zosta autorem piosenek, nie osigniesz celu, gdy wstaniesz od pianina, bojc si blokady, i, zamiast pracowa, spdzisz wie- czór na ogldaniu telewizji. MaBe dziaBania (choby napisanie W jaki sposób maBe kroki staj si wielkimi skokami Twój mózg jest zaprojektowany tak, by przeciwstawia si zmianom. Jednak|e podejmujc maBe kroki, zmieniasz swój ukBad nerwowy tak, |e: " usuwa on blokady twórczego my[lenia, " omija reakcj  walki lub ucieczki , " tworzy nowe poBczenia midzy neuronami, dziki czemu Twój mózg ochoczo wBcza si w proces zmiany, co bardzo skute- cznie zbli|a Ci do wyznaczonego celu. 32 Dlaczego kaizen dziaBa trzech nut) zaspokajaj potrzeb jakiegokolwiek dziaBania i osBabiaj stres. Kiedy za[ alarm wygasa, odzyskujesz dostp do kory i na nowo mo|esz korzysta ze swojego twórczego potencjaBu. Stres... czy lk ho we wspóBczesnej medycynie uczucie towarzyszce C nowemu wyzwaniu czy d|eniu do wa|nego celu nosi nazw stresu, przez wiele stuleci znano je pod starym i popu- larnym mianem lku. Zauwa|yBem, |e nawet obecnie ludzie odnoszcy najwiksze sukcesy to osoby zdolne spokojnie patrze w twarz najwikszym lkom. Zamiast korzysta wic z terminów takich jak strach, lk czy nerwowo[, ludzie tacy otwarcie mówi, |e czuj niepokój w obliczu wyzwaD i obo- wizków. Oto, co powiedziaB Jack Welsh, byBy prezes zarzdu koncernu General Electric:  Ka|dy, kto prowadzi jaki[ in- teres, wraca wieczorem do domu i zadaje sobie caBy czas to samo pytanie: czy to ja bd osob, która doprowadzi to wszystko do ruiny? . Chuck Jones, twórca rysunkowych postaci skunksa Pepego le Swd i kojota Wilusia twierdziB, |e  strach jest istotnym czynnikiem procesu twórczego . Z kolei Sally Ride, astronautka, nie boi si mówi otwarcie o lkach:  Wszystkie przygody, zwBaszcza wyprawy na nowe tereny, s straszne . Zawsze zastanawiaBo mnie, dlaczego tak wiele osób u|ywa okre[lenia strach zamiast sBowa stres czy lk. ZrozumiaBem to pewnego dnia, gdy odwiedzaBem Akademi Medyczn w Los Angeles i obserwowaBem przyszBych lekarzy podczas 33 Filozofia Kaizen szkolenia. Przez caBy dzieD towarzyszyBem wtedy jednemu z lekarzy rodzinnych, praktykujcemu w przychodni i zaj- mujcemu si dziemi i dorosBymi, którzy przychodzili z ró|nymi dolegliwo[ciami. Zauwa|yBem, |e gdy doro[li mówili o swoim bólu natury emocjonalnej, czsto u|ywali takich sBów jak stres, lk, depresja, nerwowo[ i napicie. Z kolei dzieci na ogóB opisywaBy takie stany za pomoc okre[leD przestrach, smutek lub strach. DoszedBem wtedy do wniosku, |e przyczyn takiego a nie innego doboru sBów nie s objawy tylko oczekiwania. Dzieci zakBadaBy, |e ich odczucia s normalne i |e |yj w [wiecie, którego nie s w stanie kontrolowa. Nie miaBy wpBywu na to, czy ich rodzice s w dobrym czy zBym nastroju albo czy ich nauczyciele s zBo[liwi czy sympatyczni. RozumiaBy wic, |e lk jest istotn cz[ci ich |ycia. Z kolei doro[li, jak sdz, uwa|aj, |e je|eli bd prowa- dzi wBa[ciwe |ycie, bd w stanie kontrolowa swoje oto- czenie. Kiedy pojawia si lk, oznacza to, |e co[ poszBo zle, dlatego te| doro[li wol korzysta z okre[leD psychiatrycz- nych. Strach staje si zaburzeniem, czym[, co mo|na spo- kojnie wBo|y do szufladki z etykiet  stres lub  lk . Takie podej[cie do strachu jest nieproduktywne. Je|eli oczekujesz, |e dobrze powadzone |ycie musi zawsze by uBo|one, prosisz si o panik i pora|k. Je|eli zakBadasz, |e nowa praca, zwizek czy poprawa zdrowia bd proste i Batwe, bdziesz reagowa na strach zBo[ci oraz zmiesza- niem i zrobisz wtedy wszystko, by wyeliminowa to uczucie. Mo|emy nawet nie zdawa sobie sprawy z przesadnych, desperackich prób pozbycia si strachu. Ów powszechny, 34 Dlaczego kaizen dziaBa lecz ograniczajcy produktywno[ fenomen odzwierciedla popularny dowcip: pijak chodzi na czworakach pod latarni. Podchodzi do niego policjant i pyta:  Co pan tu robi? .  Szukam kluczy odpowiada pijak.  Gdzie pan je zgubiB , pyta policjant.  Tam , odpowiada pijak, wskazujc na drugi koniec ulicy. Policjant drapie si w gBow i pyta:  To dlaczego szuka pan ich tutaj? .  Bo tu jest wicej [wiatBa , odpowiada pijak. Kiedy |ycie staje si przera|ajce i trudne, czsto szuka- my rozwizania tam, gdzie Batwo prowadzi takie poszuki- wania, a nie w ciemnych, nieprzyjemnych miejscach, gdzie mog si one faktycznie znajdowa. I tak osoba, która obawia si intymno[ci, mo|e zmienia prac lub miejsce zamiesz- kania, mo|e dziaBa w kierunku poprawienia i tak ju| do- brej pozycji w pracy, zamiast zainteresowa si bardziej do- mem, gdzie mo|e czeka na ni intymno[. Ludzie, którzy nie troszcz si specjalnie o zdrowie albo ignoruj niesa- tysfakcjonujce maB|eDstwo, mog skupi si na kupnie no- wego czy te| drugiego domu. Ludzie o niskiej samoocenie mog podda si operacji plastycznej albo rygorystycznej diecie, koncentrujc si na liczeniu kalorii i grupach pokar- mowych zamiast spojrze na siebie i swój nadmiernie kry- tyczny charakter.  Strach jest bezcenn nauk  Lance Armstrong Je|eli jednak oczekujesz strachu, mo|esz podej[ do niego spokojnie. Warto pamita, |e kiedy pragniemy si zmieni, my[li racjonalne nie zawsze kieruj naszymi dziaBaniami, 35 Filozofia Kaizen a strach mo|e czai si w najbardziej pospolitych miejscach. Powiedzmy, |e przez ostatnich kilka tygodni zdarzyBo Ci si spóznia do pracy. Pewnego ranka podejmujesz rozsdne postanowienie: dzi[ pojawi si w biurze punktualnie. Ist- nieje wszak szansa, |e lki, z których nie zdajesz sobie sprawy, by mo|e konfrontacja z dominujcym wspóBpracownikiem, wejd Ci w drog, zmuszajc Ci do wykonania dodatko- wego telefonu czy zrobienia prania przed wyj[ciem z domu. W wyniku tego lk mo|e pod[wiadomie sabotowa Twoje najlepsze intencje. Nie mo|na pozwoli, aby te powszechne blokady zmiany wywoBaBy u Ciebie poczucie winy czy frustracji, które zmu- sz Ci do zaprzestania prób rozwoju. Konflikt to rzecz bardzo ludzka. Gdyby[my byli w stanie kontrolowa swoje dziaBania, byliby[my znacznie spokojniejszym gatunkiem, a pierwsze strony gazet wygldaByby zupeBnie inaczej. Posta- raj si wykorzystywa ci|kie czasy do tego, by przypomnie sobie, |e strach jest darem ostrzegajcym nas przed wyzwa- niem. Im bardziej si o co[ troszczymy, im wicej marzymy, tym wicej odczuwamy strachu. My[lenie o nim w ten sposób pomaga zachowa koncentracj. W ci|kich chwilach warto pamita, |e strach jest rzecz normaln, stanowi naturaln oznak ambicji, sprawia, |e mocniej trzymamy si nadziei i optymizmu, dziki którym chtniej korzystamy ze strategii maBych kroków pozwalajcych omija strach. Zamiast wic obwinia si o kolejne spóznienie albo uzna, |e po prostu nie jeste[my zdolni przychodzi na czas, mo- |emy przyj ów lk i wpByw, jaki ma na nas. Dopiero wtedy mo|emy cicho i spokojnie wykona maBy krok, taki 36 Dlaczego kaizen dziaBa jak wyobra|enie sobie miBej rozmowy z trudnym pracow- nikiem. Po pewnym czasie takie zachowania wytworz w naszym umy[le nowe nawyki. W nastpnych rozdziaBach dokBadnie wyja[ni Ci strategi maBych kroków kaizen, za których pomoc mo|na stawi czoBa swoim lkom, a nawet przeksztaBci je tak, by zaczBy Ci pomaga. 37

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Filozofia Kaizen Jak maly krok moze zmienic Twoje zycie
Filozofia Kaizen Jak maly krok moze zmienic Twoje zycie filoka
Piec zyczen Jak odpowiedz na jedno pytanie moze zmienic?le Twoje zycie piezyc
CYTATY,KTORE ZMIENIA TWOJE ZYCIE NA LEPSZE
102 cytaty ktore zmienia Twoje zycie na lepsze

więcej podobnych podstron