Gatunki przejête z tradycji antycznej . function saveas() { document.execCommand('SaveAs'); } Drukuj prace | Zapisz prace | Powrót Gatunki przejête z tradycji antycznej .Pie¶ni - do których siêga Kochanowski w swej próbie t³umaczenia pie¶ni Horacego. Dostrzec mo¿na tu szczególn± kunsztowno¶æ utworu, który dawniej wykonywany przy muzyce, obecnie sta³ siê samodzielnym utworem do czytania. Treny - do tego gatunku tak¿e siêga Kochanowski. Nie jest to jednak wierne odwo³anie. W staro¿ytno¶ci tren oddawa³ cze¶æ osobie szczególnie wybitnej, opisywa³ jej zalety, s³awi³ czyny. Poeta ³amie tê zasadê, poprzez swe treny opiewa on bowiem sw± córkê, Urszulkê. Jednocze¶nie przedmiotem analiz czyni swe uczucia, a nie zmar³±. Fraszki - liczne utwory z tego gatunku tworzy³ Kochanowski, a drugim twórc± by³ Miko³aj Rej. Nazwa fraszka pochodzi z jêzyka w³oskiego i oznacza ¿art, figiel, drobiazg. Sam gatunek wywodzi siê ze staro¿ytnego epigramatu. Tragedia - po raz kolejny do tradycji antycznej odwo³a³ siê Kochanowski, wskrzeszaj±c staro¿ytny gatunek. Jego "Odprawa pos³ów greckich" to nie tylko odwo³anie siê do tematyki antycznej, lecz tak¿e siêgniêcie do tradycji tego gatunku. Kochanowski zachowuje m.in. zasadê trzech jedno¶ci, zasadê decorum, tradycyjn± rolê chóru, podzia³ na epizody i komentarze chóru, itp. Sielanka - w staro¿ytno¶ci gatunek ten stworzy³ Teokryt, a uprawia³ go tak¿e Wergiliusz. Do tradycji tego gatunku siêgn±³ jeden z najbardziej znanych twórców polskiej sielanki, Szymon Szymonowic. Lecz sielank± jest tak¿e "Pie¶ñ ¶wiêtojañska o sobótce" Kochanowskiego. Dialog - którego twórc± by³ Platon. Ów staro¿ytny my¶liciel za jego pomoc± wyra¿a³ swe koncepcje filozoficzne. Mimo, i¿ powsta³ ju¿ w antyku, by³ znacznie czê¶ciej spotykany w ¶redniowieczu. Dialog by³ bardzo popularny w renesansie, szczególnie w dramacie i teatrze. Najbardziej znanym utworem literackim, maj±cym formê dialogu, jest "Krótka rozprawa miêdzy trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem" Miko³aja Reja. Renesans odwo³uje siê tak¿e do gatunków ¶redniowiecznych: Sonet - który powsta³ w ¶redniowiecznych W³oszech, a uprawiany w renesansie by³ przez Miko³aja Sêpa Szarzyñskiego, wykazuj±cego du¿± znajomo¶æ i opanowanie tego gatunku. Kronika - której zasadniczo pocz±tki wywodz± siê ze ¶redniowiecza, lecz ostateczne sformu³owanie ram gatunkowych nast±pi³o w ¶redniowieczu. Wspomnieæ tu mo¿na ¶redniowieczne kroniki Galla Anonima, Wincentego Kad³ubka czy Jana D³ugosza. Z utworów renesansowych, przynale¿±cych do tego gatunku, najbardziej znana jest "Kronika wszystkiego ¶wiata" Marcina Bielskiego. Uznaæ j± mo¿na za pierwsz± polsk± historiê powszechn±, za próbê zgromadzenia wszystkich dostêpnych informacji o ¶wiecie, na wzór dzie³ ¶redniowiecznych. Kazanie - wywodz±ce siê ze ¶redniowiecza, a którym czêsto pos³ugiwa³ siê Piotr Skarga. Dziêki jego kazaniom sejmowym gatunek ten wyszed³ poza mury ko¶cio³a i trwale wpisa³ siê w historiê polskiej publicystyki politycznej. Wspomnieæ mo¿na te¿ o misterium, równie¿ wywodz±cym siê ze ¶redniowiecznej tradycji, a uprawianym w renesansie. niestety, niewiele zachowa³o siê utworów z tego gatunku. Do dzi¶ przetrwa³a jedynie "Historia o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pañskim" z roku 1570.