10095

powierzchnią wody. Kąt ten (kąt ataku) ulega niewielkim wahaniom w zależności od prędkości pływania. W pływaniu wolnym wynosi około 8-10° ze wzrostem prędkości do maksymalnej zmniejsza się do 0-3°. Decyduje o tym głównie charakterystyczna dla pływania sprinterskiego wzmożona praca nóg która powoduje bardziej płaskie położenie ciała. Zmiany pozycji ciała podczas pływania kraulem następują także w wyniku ruchów napędowych ramion i skrętów głowy dla wykonania wdechu. Są to skręty pomiędzy linią przebiegającą przez barki a linią poziomą (powierzchnią wody). Kąt ten określa się jako kąt rotacji i przy najbardziej skrętowym położeniu tułowia kąt ten osiąga wielkość 40-45°. Obserwując rotację tułowia u kraulisty zauważamy, że nie wszystkie części tułowia wykazują jednakowe zmiany skrętowe. Największe skręty wykonuje częśc piersiowa, najmniejsze biodrowa. Skręty w odcinku biodrowym przenoszą się na kończyny dolne. Skręty tułowia sprzyjają także ruchom ramion, stwarzając warunki dla aktywniejszego udziału mięśni pasa barkowego i grzbietu w ruchach napędowych oraz ułatwiają przeniesienie ramion nad wodą a przede wszystkim wpływają na to, że ciało kraulisty przyjmuje bardziej opływowy kształt.

Dla wykonania wdechu kraulista musi skręcić głowę w bok i nieco w górę w stronę ramienia wykonującego ruch podwodny. Wykonanie wdechu jest ściśle powiązane z ruchami ramion. Wdech następuje w chwili, gdy jedno ramie znajduje się w fazie chwytu wody i wstępnej fazie pociągnięcia, a drugie w fazie wyjścia i w pierwszej części ruchu przeniesienia ramienia nad wodą. W tym momencie istnieją sprzyjające warunki dla wykonania wdechu. Rotacja ciała wokół osi długiej i lej, który tworzy się wokół ust podczas skrętu głowy z znacznym stopniu ułatwiają wdech.

Pływanie delfinem jest klasycznym przykładem wykorzystania przez człowieka mechanizmu napędowego zaobserwowanego w locie ptaka i napędzie delfina. Pełne wykorzystanie tych obserwacji nie jest oczywiście możliwe ze

2