PIERŚCIENIE TŁOKOWE
Pierścienie uszczelniające - uszczelniają przestrzeń nad tłokiem i odprowadzają ciepło z denka tłoka do tulei cylindrowej. W celu zapewnienia odpowiedniej szczelności materiał pierścienia powinien być dostatecznie sprężysty - pierścień musi przylegać do gładzi cylindrowej z założonym naciskiem jednostkowym i dać się rozginać przy montażu. Ponadto materiał na pierścień tłokowy powinien mieć mały współczynnik tarcia we współpracy z materiałem cylindra oraz powinien być dostatecznie miękki, by nie ścierał zbyt intensywnie gładzi cylindrowej.
Pierścienie uszczelniające pracują w wysokiej temperaturze. W niekorzysuiych warunkach może wystąpić zapieczenie oleju przenikającego do rowków pierścieni. Powoduje to unieruchomienie pierścieni, które nie spełniają wówczas swych zadań. Pierścienie uszczelniające mają na ogół przekrój prostokąmy i trapezowy.
Przecięcia pierścieni uszczelniających, tzw. zamki mogą być proste, skośne lub schodkowe.
Pierścienie zgarniające - zapobiegają przedostawaniu się nadmiernej ilości oleju z gładzi cylindrowej do komory spalania. Pod czas ruchu w dół pierścień zgarniający zgarnia nadmiar oleju i odprowadza go do wnętrza tłoka. Pierścień zgarniający jest nieco wyższy od uszczelniającego i ma na swoim obwodzie rowek, w któiym są wyfrezowane szczeliny lub przewiercone promieniowo otwory. Czasem spotyka się nieco inne pierścienie zgarniające, np. stożkowe lub noskowe, zgarniające olej tylko dolną krawędzią.
Najlepszym materiałem na pierścienie tłokowe jest żeliwo o drobnoziarnistej strukturze perlitycznosorbitycznej. w której równomiernie rozłożone są płytki grafim. W celu poprawienia własności mechanicznych żeliwa przeznaczonego na pierścienie tłokowe dodaje się czasem do niego niewielkie ilości chromu, niklu lub molibdenu. SWORZNIE TŁOKOWE Zadania i wamiiki pracy-
Sworzeń tłokowy łączy w sposób pizegubowy korbowód z tłokiem, zapewniając prawidłowe przenoszenie sił ciśnienia gazów. W czasie pracy sworzeń tłokowy podlega znacznym obciążeniom zmiennym co do wartości i kierunku.
Materiał sworzni - Ze względu na duże naciski sworzeń tłokowy powinien mieć twardą, gładką, odporną na ścieranie powierzchnię zewnętrzną, mały ciężar i dostateczną wytrzymałość. Zmienne obciążenie, nierzadko o charakterze uderzeniowym, najlepiej przenosi sworzeń o sprężystym i ciągliwym rdzeniu oraz twardych powierzchniach zewnętrznych.
Sworznie tłokowe najczęściej są wykonywane ze stali do nawęglania, o niewielkiej zawartości węgla (0,12 -0,18%C). twardości 58 ~ 63 HRC.
Konstrukcje sworzni tłokowych.
Sworzeń tłokowy ma kształt cylindryczny. W celu zmniejszania ciężaru wykonuje się sworznie drążone. Dotyczy to zwłaszcza sworzni tłokowych do silników szybkoobrotowych.
Stosuje się trzy różne sposoby osadzania sworznia tłokowego, określające swobodę jego ruchów względem piasty tłoka oraz główki korbowodu:
- sworzeń zamocowany w piastach tłoka:
- sworzeń zamocowany w główce korbowodu i osadzony obrotowo w piastach tłoka:
- sworzeń osadzony obrotowo w główce korbowodu i piastach tłoka. tzw. sworzeń pływający zabezpieczony jedynie przed przesunięciem osiowym.
Najbardziej rozpowszechnione są sworznie pływające, które mogą się obracać zarówno w piastach tłoka, jak w główce korbowodu. Przed przesunięciem osiowym zabezpieczają je pierścienie osadcze.
Doprowadzenie oleju:
- Rozpylanie oleju w skrzyni korbowej (impulsowo)
- Wiercenie wzdłtrżne sworznia tłokowego
- Smarowanie przez ciągły natrysk wnętrza tłoka
Zadania i warunki pracy. - Korbowód przenosi na wał korbowy siły nacisku gazów działające na tłok oraz bierze udział w zamianie postępowo-zwrotnego ruchu tłoka na ntch obrotowy wału korbowego.
Materiały i sposoby wytwarzania korbowodów. - Ze względu na warunki pracy materiał i kształt przekroju trzonu korbowodu powinny być tak dobrane, aby odznaczał się on możliwie małym ciężarem, a jednocześnie dostateczną wy trzy małością. Szczególnie istotna jest duża wytrzymałość zmęczeniowa. Materiałem najczęściej stosowanym na korbowody jest stal węglowa do ulepszania cieplnego, o zawartości węgla 0,35 ~ 0,45%C Korbowody odkttwa się w foremnikach.
Konstrukcja korbowodów. - W korbowodzie rozróżnia się główkę, trzon i łeb. Za pomocą główki i sworznia korbowód jest połączony z tłokiem, a za pośrednictwem łba - z czopem korbowym wału korbowego.
- Główka korbowodu może mieć różny kształt w zależności od sposobu zamocowania sworznia. Typowym rozwiązaniem jest główka współ pracująca ze sworzińem pływającym. Twardość materiału tulei powinna wynosić 70-100 HB.