14894

Także np. zakazy stosowania używek w czasie pracy lub w miejscach publicznych wpisują się ściśle w poglądy na temat zdrowia, jako cennej wartości organizacyjnej.

9. Jakj jwt wpływ fizjognoinit tiiov>ic4<ą na jego raęhp»ąnją_pr^

>    Wygląd zewnętrzny człowieka tylko częściowo zależy od niego.

>    Gabaryty człowieka i jego charakterystyczne rysy zależą przede wszystkim od typu konstytucyjnego.

>    Jego antropometryczne właściwości przesądzają często o możliwościach zawodowych człowieka.

^ Istnieją poglądy na temat korelacji pomiędzy typem budowy człowieka i jego właściwości psychicznych. Zajmuje się tym problemem „typologia konstytucjonalna.” Wszystkie metody określania cech psychicznych człowieka na podstawie jego cech fizycznych opierają się na trzech grupach cech:

1.    Fizycznych zewnętrznych;

2.    Fizycznych wewnętrznych;

3.    Budowie całego organizmu.

10.Ob»I cł.ironplyp człowieka.

Chrouotyp rytmicznie funkcjonująca struktura biologiczna dynamicznie synchronizowana przez czynniki fotoekologiczne i czynniki społeczne, cywilizacyjne (tzn. synchronizatory pierwszo- i drugorzedowe) (Terelak, 1995)

Chrouotyp obserwowany na tle populacji jest pojęciem ciągłym, wyrażonym na kontinuum poranności-wieczomości.

Poza skrajnymi typami porannymi i wieczornymi obserwujemy chronotypy pośrednie.

Według definicji WHO oprócz dobrego stanu zdrowia fizycznego i psychicznego ważna jest też synchronizacja istotnych dla życia biorytmów. Dotyczy to zwłaszcza zmian okołodobowej aktywności człowieka.

Od 20 lat problematyka ta cieszy się dużym zainteresowaniem teoretyków psychologii organizacji i zarządzania.

Z punktu widzenia czasu trwania wyróżnia się biorytmy:

1.    IJhradialne - tj. krótsze niż 20 godzin (np. tętno, oddech);

2.    Cirkadialne czyli okol od ob owe, trwające od 20 do 28 godzin (np. sen - czuwanie, procesy metaboliczne);

3.    luf radialne - trwające ponad 28 godzin (np. kilkudniowe, miesięczne, sezonowe, roczne, kilkuletnie - np. cykl menstruacyjny czy hormonalny)

Rytmy mogą być zdeterminowane:

1 . Endogennie - gdy uwarunkowane są oscylacjami biologicznymi wewnątrz organizmu i odzwierciedlają naturalną częstodiwość spontanicznie działających bioscylantów;

2. Egzogcuicznc gdy uwarunkowane są zmiennością ^awisk zewnętrznych nieujawniających się w warunkach stałych środowiska.

Najważniejszym dla organizmów rytmem w zakresie adaptacji do warunków zewnętrznych Jest rytm okolodobowy. Podstawowym synchronizatorem u ludzi jest czynnik socjalny, a u zwierząt zmienność oświedenia.

11.    Jakie są predyspozycje zawodowe typów poraunych i wieczornych człow ieka?

Typ poranny - („skowronek”) - budzi się wcześnie, rano Jest wypoczęty i rześki, najlepiej czuje się przed i około południa. Wieczorem jest zmęczony i wcześnie kładzie się spać.

Typ w ieczorny („sowa") rano czuje się zmęczony, w związku z tym nic lubi wcześnie wstawać. W miarę upływu dnia nabiera sił i wieczorem jest nadal pełen energii, podczas gdy „skowronki" szykują się już do snu.

>    Oba typy różnią się czasem snu głębokiego - skowronki wcześniej, a sowy później.

>    Sowy mają większą zdolność przesuwania faz snu i gdy kładą się później, wstają później. Zaś skowronki, gdy kładą się później wstają o zwykłej porze.

Typy te korelują z niektórymi cechami osobowości.

>    Typ poranny koreluje z ekstrawersją;

>    Typ wieczorny koreluje z introwersją.

>

UWAGA!! Biorytmy wyprowadzane z dnia urodzenia:

>    Zmiany około miesięcznej sprawności umysłowej (33 dni);

>    Sprawności emocjonalnej (28 dni);

>    Sprawności fizycznej 23 dni).

nie mają Żadnego potwierdzenia naukowego*.

12.    Jakk czy uniki U wdiiałtui iw cechy wredipuc i nabyte) tygriałbrai piytfaglogiauy cifoł* idka?

Czynniki psychologiczne składają się na obraz psychiczny człowieka. Wiążą się z takimi elementami jego psychiki jak:

Cechy wrodzone - temperament i inteligencja;

Cechy nabyte w rozwoju ontogenetyrznyiu - charakter, osobowość, motywacja działania, system wartości.

13.    Opisz percepcję.

Jest podstawą orientacji człowieka w otoczeniu. U człowieka ma charakter świadomy.

Psychologowie wyróżniają dwa poziomy:

1.    Świadomość ckstraspckcyjna obraz świata;

2.    Świadomość introspekcyjna - obraz siebie.

Celem psychologii jest więc optymalizacja stosunków człowieka ze światem. Po pierwsze trzeba odkryć i określić możliwości człowieka, a po drugie stworzyć warunki do ich wykorzystania.

Podstawą czynności poznawczych i wykonawczych jest zdolność wymiany informacji między światem zewnętrznym a mózgiem za pomocą zmysłów.

Poznanie rzeczywistości odbywa się na dwóch poziomach:

1.    Zmysłowym - charakteryzującym się prostymi czynnościami poznawczymi (np. wrażenia i spostrzeżenia)

2.    Pojęciowym - charakteryzującym się złożonymi czynnościami poznawczymi (np. myślenie i pamięć)

ll ( o to jest psy < hotizyka i mc< li.ini/m ps> < liofi/y < /ny ’

Psychofizyka nauka zajmująca się już od XIX wieku badaniem obiektywnych relacji między światem psychicznymi i fizycznym. Mechanizm psychofizyczny:

Bodziec => Receptor => Impuls nerwowy -> Mózg

Bodziec ma swój określony wymiar na kontinuum siły oddziaływania na receptor, który jest ograniczony dolnym i górnym progiem reagowania.

2