Zawodność rynku spowodowała podjęcie przez państwo dużych programów publicznych.
Natomiast niewielka skuteczność wielu z nich skłoniła ekonomistów do zastanowienia się ad przyczynami zawodności państwa.
Istnieją 4 główne przyczyny systematycznej zawodności państwa dążącego do osiągnięcia postawionych sobie celów:
• ograniczony zasób posiadanych przez państwo informacji,
• ograniczona kontrola państwa nad działaniem prywatnych rynków,
• ograniczona kontrola nad biurokracją,
• ograniczenia o charakterze politycznym.
Zarówno państwo, jak i rynek nie działają doskonale.
Mechanizm rynkowy nie radzi sobie z wieloma problemami (bezrobocie, ubóstwo).
Uznanie, że państwo ma swoje ograniczenia implikuje, że powinno ono interweniować tylko tam, gdzie zawodność rynku jest największa, oraz tam, gdzie wiadomo, że interwencja może przynieść poprawę sytuacji.
Państwo powinno podejmować działania zmierzające do zapewniania pełnego zatrudnienia i likwidować najgorsze przejawy biedy. Jednak główną rolę w gospodarce powinny odgrywać przedsiębiorstwa prywatne.
Obecnie próbuje się określić, w jaki sposób państwo i rynek powinny ze sobą współdziałać tak, aby wzajemnie się wzmacniały. Można to osiągnąć, np. wtedy, gdy działania państwa będą się opierały na mechanizmie rynkowym.
Ekonomia traktuje o problemie rzadkości. Pokazuje, w jaki sposób społeczeństwo dokonuje wyboru w warunkach ograniczonych zasobów. Stara się znaleźć odpowiedź na 4 podstawowe pytania:
• co produkować?
• jak produkować?
• dla kogo produkować?
• w jaki sposób podejmuje się te decyzje?
Co produkować?
Ile zasobów przeznaczyć na wytwarzanie dóbr publicznych, takich jak autostrady czy obrona narodowa, a ile na produkcję dóbr prywatnych, takich jak samochody, komputery czy masło?