22019

przede wszystkim działalność banków, kontrolę bankową, obrót papierami dewizowymi, warunki dopuszczenia na giełdy, prawo podatkowe itp. Liberalizacja była prowadzona stopniowo zgodnie z ustalonym wielostopniowym programem.

Radzie przyznano prawo realizacji procesu liberalizacyjnego poprzez wydanie stosownych dyrektyw. Pełną swobodę przepływu kapitałów miała zapewnić realizacja derektywy Rady z 24 czerwca 1988 roku, dotyczącej zniesienia wszelkich ograniczeń stosowanych w tej dziedzinie. Przepływ Kapitału został zliberalizowany dopiero 1 stycznia 1994 r.

Artykuł 67 Traktatu Rzymskiego wprowadził istotne ograniczenia do swobody przepływów kapitałowych. Mówi on, że „w ciągu okresu przejściowego członkowie Wspólnoty zniosą stopniowo, w zakresie niezbędnym do sprawnego funkcjonowania wspólnego rynku, ograniczenia w ruchu kapitałów, należących do osób zamieszkałych w państwach będących członkami Wspólnoty, jak również dyskryminacyjne traktowanie ze względu na obywatelstwo lub miejsca zamieszkania stron, lub na miejsce lokaty kapitału".

Zasada swobodnego ruchów kapitałów w obrębie Unii Europejskiej została zawarta w art.73b traktatu z Maastricht. Zgodnie z nim zaczęła obowiązywać zasada zakazująca jakichkolwiek ograniczeń w przepływie kapitału, jak również zabronione jest wszelkie ograniczenie płatności pomiędzy krajami członkowskimi UE, oraz między nimi a krajami trzecimi. Traktat jednocześnie dopuszcza (art. 73c-g) możliwość działań ochronnych w przypadku przepływów kapitałowych z oraz do krajów trzecich, w zwłaszcza w sytuacji, gdy przepływy te powodują, lub mogą powodować, poważne trudności w funkcjonowaniu unii gospodarczo-walutowej.

Zgodnie z postanowieniem Jednolitego Aktu Europejskiego, swobodny przepływ kapitału, między krajami Wspólnoty, stanowi jedną z podstaw Rynku Wewnętrznego Unii Europejskiej. Celem istnienia jednolitego rynku finansowego jest stworzenie warunków lepszej alokacji zasobów kapitałowych, dywersyfikacji źródeł i form kredytów w wyniku większej konkurencji między bankami i innymi instytucjami finansowymi, obniżenie kosztów funduszy pozyskiwanych przez podmioty gospodarcze i osoby indywidualne, większe zróżnicowanie usług finansowych i ich lepsze przystosowanie do potrzeb klientów.

Przepływ kapitału oznacza swobodny transfer zysków z kraju do kraju oraz prawo inwestowania i nabywania aktywów rzeczowych i finansowych za granicą bez żadnych przeszkód. Przepływowi kapitału podlegają samodzielne transakcje finansowe nie mające bezpośrednich związków z przepływem ludzi, towarów i usług. Dotyczy to zasady wszystkich osób fizycznych i prawnych posiadających na terenie Wspólnot miejsce zamieszkania lub siedzibę. Obywatele Unii, a także podmioty gospodarcze mające siedziby w państwach członkowskich mogą inwestować oraz nabywać środki rzeczowe i finansowe za granicą. Mają także prawo do swobodnego transferu zysków.

Wolność przepływu kapitału opiera się na dążeniu do wspólnego rynku usług finansowych i liberalizacji obrotu papierami wartościowymi. Daje obywatelom i przedsiębiorstwom prawo założenia konta bankowego w każdym z krajów członkowskich oraz nieograniczony transfer środków pomiędzy krajami. Mogą oni także lokować posiadany kapitał, a także uzyskiwać kredyty na całym obszarze Wspólnoty. Utworzenie wspólnego rynku umożliwiło lepszą alokację