17582

3.2. Liberalizm

Narodziny i rozwój

Początki libe*o ir nu jo<o idodogi sięgają XVII w. twórcą pierwszej doktryny 1 berr.Jnnj był John Lotko 11632-17041, Wry wyłożył jq -,v H?irł« hmi 'tuklaiy o rządz*? z ‘689 r.

> Dolszy rozwó ideoogi następ I w ak e OKwiemnio Oyiomiiy wkład wircili w lyrn czcsic Adam Smilh (' 723 1790). lwótta libera r-ej doktryny gospodarcze;. o -akze myśliciele łrcrcus<i#.qo oświecono, p*zed* wszystkim Monteskiusz (1689 1755)

# W XLK w. nasię ol je rozkwit iberalizmu. Głównymi j«>g<j l»u.*uitii    walko z oa>oł\ryimem i przywile-iu ni cudulryii i. oparcie ustrciu państw no konryttcji, rozdział Kośoołc od państwo, kiicyzocja ki*l-hiry ero7 wolno gospodarka lyrkcwu

W I połowie XX w. pod wpływom kalrJiukicj nauki yuotatznej i sacja i2mu I berol»zrr zookcep*owol ko-nicczność ingerenc i państwo w gospodo'kę i pomocy ncjuboiszyn worrwom W ten sposób norod/ił I h*mli/m socjalny

•    W lotach 70. nastrjpił nnwról do lini iuli/ru klu-,yt*m.go Wspólaein iberałowie, nazywani ncolibe-rołami (lub Ibcrałorni konserwatywnymi), dcacszczaa jednać więlcc7y żak'** ngomneji pastwo w c|otpnd(iflcę ni/ łibcKfawie klasyczni.

Wizja człowieka

O Indywidualistyczna koncepcja człowieka

- Człowiek jit.tl warte, irfą nnjwyfwą, n jego c.e orr oowinny c/ć podpooąakowcr* wszelkie non rwi i wuilofc*

• Kordy r/łnwieko j*?t»l wolny Wolność jest war-•ośaą ntepodwożolną i nie może oyć og-oni-c/uno \mzcz p«uwo lub relig^. Wolność fednos⁴-d jest oproniaoro jndy »* wo noś iq drugiego człowieka.

#Człowie< jeit z natury roącrolny. Zabeąo a Yrtisny inle^ras i poituf i*uj tuTiicj ocenić, co |63t clo niego cazyteczne, dlcrepo nc potrm bjjc żadnych airoryetów.

9 ftxk uwuwu prawu tzłcweką *o p'owo co rycia, wolność osobista, sumień io i wyznanie, zgromadzeń, słowo drcku. P'owa te moją chorak-trr na urtil v • pofahw, oni społeczeństwo, an zocro irrc jednostka n * może rh odehmc

Wizja państwa

$ stmenie pańrv.c ett dlc ibecoto kon errro-vciq, jednak władze państwowe powinno mieć charakter opronrzony.

•    < osyczni liberałowi* byl^: zwolennikami irk* pnń *two oko stróża nocnego. Wsp^aeinie me fq lok rnrly<ał^i, ol* nwij/oją, /c* wpływ por-s*wo na życie spofeare pov.*iniei być jak naj mniejszy. Według nich gł6vmq iego fun«iq jest rnpawnienie bo/fiicucrisiwu obywclo.oni, ochrona wlasrości prywa-nej. stworzorie warunków dla dzia*alno$c gospoderse.

#    liucflołowio apowiocojg się za *rójpocziołem w4oczy. który c^rori paed despotyzmem.

Wizja społeczeństwa

i Spo'prr«ń«.twa nin jmj wmi^Iu uulonon u-nq. c jedynie środ<iem służącym człowiekowi

do somoreo i/ccji.

>W Uafyr/nyrn liłirrcIS/riie dofn iłowołc wzjo zatomizowanego społeczeństwa, wecluą kio oj ‘ipcrcczcństwo n»c jer organiczną calc-Ścią, e.'.7 zb^;nr«*.r\ j-rd v. J»?Ł 7/^łółc/crźnic li berołowie ie głoszą tz tak rcdykolnycr poglądów Zyadz- ją się że społeczeństwo ie>ł re-ohym oytan, który może uę przyr/yn t da pa szc^zcria zokresu '/^olrości dla szerokicn mas.

Wizja gospodarki

•    Lberoiowe opowiadają s»ę za gospodarką

wolnorynkową Są prznrlwnl nlnrwwtc oni zmówi państwowemu, który cgrcnkza wolność jodnudki i I io*i luj w rozwój goscodarczy.

•    Według I ber ułów gcnpuduiku powirrio b>x opo^to na zesadzie leseferyzmu, w myś której jednostki » inne podmioh/ gospodarcze powinny rrier |iełną swobrA'lę ihiol*. iIhoiaj gu^prjdo ae i korkurowonio ze sobą.

•    Liberclowłe postu ujq wolność gospodarczą, niscie, prosie podatki ora/ og o ic*cric I czby przep^ów regulutących poscodorke.

© hodsta/^ą gcspodo <i iest własność pryv/at-na. dwu ywuuu człowiekowi moiliwoić rozwoju i jes* pworoncio wolności