22138

RYZYKO W DZIAŁALNOŚCI BANKOWEJ

RYZYKO BANKOWE oznacza brak pewności wynikający z tego. że aktywa banku mogą nie przynieść spodziewanej stopy zysku lub że z określonych powodów bank będzie narażony na straty.

Ryzyko zwiększają takie czynniki, jak:

1.    Szybki rozwój banków

2.    Polityka zwiększania zakresu operacji bankowych

3.    Wzrost sumy bilansowej

4.    Wysoki udział „złych kredytów" w portfelach banków

5.    Obciążenia związane z rozbudową sieci placówek.

Skutki ryzyka są mniej dotkliwe w bankach dobrze zarządzanych.

Do najważniejszych typów ryzyka związanego z działalnością bankową zaliczamy:

1.    Ryzyko „złych kredytów"

2.    Ryzyko utraty płynności

3.    Ryzyko kursowe (walutowe)

4.    Ryzyko niedopasowania stóp procentowych.

W celu zminimalizowania ryzyka bankowego Narodowy Bank Polski wprowadził pewne normy ostrożnościowe.

RYZYKO „ZŁYCH KREDYTÓW”

Za „złe kredyty" uważa się głownie takie, przy których opóźnienie w spłacie kapitału lub odsetek przekracza jeden miesiąc bankowy, czyli 30 dni. Ryzyko kredytowe jest więc zagrożeniem, że kredyt udzielony kredytobiorcy oraz należne bankowi odsetki nie zostaną spłacone.

W Polsce w latach 1991-1994 nastąpił bardzo duży wzrost należności klasyfikowanych przez bank jako wątpliwe i stracone. Wynikało to z kilku przyczyn:

1.    Zmian w zakresie i formach sprawozdawczości, dzięki czemu dane lepiej odzwierciedlały sytuację banków.

2.    Wzrostu liczby przedsiębiorstw, które zaprzestały spłaty kredytów albo których sytuacja gospodarcza uległa pogorszeniu.

3.    Popełnionych w bankach błędów przy określaniu zdolności kredytowej klientów.

4.    Złej pracy pionierów kredytowych i brak doświadczenia zarządów banków.

W powyższych przyczyn wynika, że przed udzieleniem kredytu należy dokładnie zbadać zdolność kredytową potencjalnego kredytobiorcy.

Ryzyko związane z kredytami zmusza bank do wprowadzenia ścisłych procedur udzielania kredytu. Osoba fizyczna lub prawna ubiegająca się o kredyt musi posiadać zdolność do czynności prawnych. Zdolność do czynności prawnych jest to możliwość do samodzielnego zaciągania zobowiązań i nabywania praw wynikających z prawa cywilnego. Bank uzależnia przyznanie kredytu od zdolności kredytowej kredytobiorcy. Przez zdolność kredytową rozumie się zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie. Kredytobiorca jest obowiązany przedłożyć na żądanie banku dokumenty i informacje niezbędne do dokonania oceny tej zdolności. Osoba fizyczna powinna złożyć w banku zaświadczenie z zakładu pracy o wysokości wynagrodzenia lub w przypadku rencistów czy emerytów odcinek z renty i emerytury z ostatniego miesiąca, a także zaproponować formę zabezpieczenia kredytu.

W przypadku osób prawnych należy przedłożyć bankowi następujące informacje i dokumenty:

1.    Ostatni bilans roczny i rachunek wyników.

2.    Aktualny wynik finansowy (sprawozdanie finansowe).

3.    Informacje o przewidywanej wielkości sprzedaży, kosztów, wyniku finansowego i jego przeznaczeniu w okresie kredytowania.

4.    Protokoły z weryfikacji bilansów rocznych.