2368

obiema instytucjami są: kontrola w zakresie obronności, przemytu i ochrony środowiska, wykorzystanie technik informatycznych w kontroli, tzw. próbkowanie statystyczne i przygotowanie NIK do członkostwa w UE. Najwyższa Izba Kontroli współpracuje też z europejskimi partnerami w ramach EUROSAI - Europejskiej Organizacji Najwyższych Organów Kontroli (European Organisation of Supreme Audit Institutions), która jest jedną z ośmiu grup regionalnych INTOSAI - Międzynarodowej Organizacji Najwyższych Organów Kontroli (International Organisation of Supreme Audit    Institutions).

EUROSAI zrzesza 42 instytucje kontrolne z całej Europy i zajmuje się m.in. kontrolą przestrzegania konwencji międzynarodowych dotyczących Morza Bałtyckiego, Morza Północnego i Morza Czarnego. NIK bezpośrednio koordynuje kontrolę Konwencji Helsińskiej, w której biorą udział najwyższe organy kontroli dziewięciu krajów leżących nad Bałtykiem. W ramach działalności grupy, wspólnie z norweskim Urzędem Kontroli w 2001 r. zostało zorganizowane dla zainteresowanych instytucji szkolenie dotyczące międzynarodowych standardów kontroli ochrony środowiska

Najwyższa Izba Kontroli jest naczelnym organem kontroli państwowej i podlega Sejmowi. Podstawowym zadaniem NIK jest kontrolowanie działalności organów administracji rządowej, Narodowego Banku Polskiego, państwowych osób prawnych i innych państwowych jednostek organizacyjnych. Najwyższa Izba Kontroli może kontrolować także w węższym zakresie działalność organów samorządu terytorialnego, komunalnych jednostek organizacyjnych. Wreszcie inne jednostki organizacyjne i podmioty gospodarcze mogą być kontrolowane w takim zakresie, w jakim wykonują zadania zlecone przez państwo, wykonują zamówienia publiczne na rzecz państwa lub samorządu terytorialnego, organizują prace interwencyjne, roboty publiczne, rozporządzają mieniem państwowym, korzystają z pomocy państwa oraz wywiązują się ze zobowiązań finansowych, przede wszystkim podatkowych wobec państwa. NIK podejmuje kontrolę na zlecenie Sejmu lub jego organów, na wniosek Prezydenta, Prezesa Rady Ministrów oraz z własnej inicjatywy. Jednostki państwowe i działalność samorządu terytorialnego kontrolowane są pod względem legalności, gospodarności, celowości i rzetelności. W odniesieniu do łych jednostek NIK sprawdza nie tylko to, czy prowadzą one działalność zgodnie z przepisami, ale czy ich działalność jest prowadzona dobrze i celowo, czy osiągają najlepsze wyniki kosztem możliwie małego nakładu sił i środków, czy właściwie wykorzystują przydzielone im mienie i fundusze, czy eliminują ze swej działalności złą organizację, nieporządek, niegospodarność. Kontrola działalności innych jednostek organizacyjnych i podmiotów gospodarczych, w szczególności prywatnych firm przeprowadzana jest pod względem legalności i rzetelności. NIK przedkłada Sejmowi analizę wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej. Ma obowiązek przedstawić Sejmowi wynikające z kontroli zarzuty, dotyczące działalności członków Rady Ministrów, kierowników urzędów centralnych, prezesa NBP i osób kierujących instytucjami    wskazanymi    przez    ustawę.

Prezes Najwyższej Izby Kontroli może występować do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskami o stwierdzenie zgodności ustawy z