26558

Jednostronne - jedna strona tylko wierzycielem, druga tylko dłużnikiem, np. pożyczka, obi ex delictu

Dw ustronne każde ze stron jest jednocześnie wierzycielem i dłużnikiem

-    zupełne - automatycznie przy powstaniu stosunku obi,

np. sprzedaż, wydanie rzeczy + zapłata ceny

-    niezupełne - w zamyśle jednostronne, ale nadzwyczajne okoliczności sprawiają,

że staje się dwustronne, np. przechowanie, ale przechowawca musiał swoim kosztem ratować cudzą rzecz przed zniszczeniem

Stricti iuris - ścisłego prawa, obi jednostronne (prostsze w konstrukcji, z reguły starsze) ochrona procesowa sformalizowana i rygorystyczna, niewielka rola sędziego, powództwa zwane condictiones (nie actiones)

Bonae fidei - sędzia obustronne uprawnienia i obowiązki

mógł kształtować w miarę swobodnie, kierując się zasadami dobrej wiary np. uwzględnić dodatkowe klauzule rozszerzające albo zwężające obowiązki dłużnika, zasądzić odszkodowanie (ten podział niejako pokrywa się z poprzednim)

Cywilne - podlegały ochronie procesowej, np. sprzedaż, zlecenie, kradzież Naturalne pozbawione ochrony procesowej, wywierały jednak pewne skutki prawne

-    obi zawierane przez osoby alieni iuris lub niewolników, zarządzających peculium

-    peculium było własnością pater familias,

-    córki i niewolnicy pozbawieni zdolności procesowej

-    synowie mieli zdolność procesową, ale nie podlegali egzekucji Moralne - pozbawione ochrony procesowej,

wynikały z dobrego obyczaju i poczucia moralnego obowiązku, np. ustanowienie posagu

$ 124. Podmioty zobowiązań.

Jednostkowe - po stronie wierzyciela i dłużnika znajdowała się jedna osoba, np. sprzedaż Złożone - po stronie wierzyciela (w) lub dłużnika (d) więcej niż jedna osoba, np. spadek

-    podzielne - rozpadało się na tyle niezależnych obi, ile było podmiotów

w lub d odpowiadają tylko za swoją część

-    kumulatywne - w przypadku deliktu, współsprawcy odpowiadają indywidualnie,

ale każdy z nich musi wypłacić odszkodowanie w pełnej wysokości, a więc odszkodowania się kumulują

-    solidarne każdy w lub d odpowiadał za całość świadczenia,

dla zawiązania wspólnoty wymagana stypulacja albo zapis w testamencie