SZKIELET
\
BUDOWA ZEWNĘTRZNA
BEZŻUCHWOWCE BEZŻUCHWOWCE
* głowę wzmacnia chrzęstna czaszka, w której dominującą * walcowate ciak>. okryte gładką be zł oską skórą, pokrytą śluzem (śluzice w razie
część stanowi szkielet skrzell zagrożenia mogą go wydzielać bardzo dużo. stąd ich nazwa)
* z przodu ciała znajduje się otwór gębowy bez szczęk
* u minóg ów otoczony jest przyssawką, stąd nazwa krągłouste lub smoczkouste
* śluzice mają wokół niego wąsiki dotykowe
RYBY
* na ogół ciało o opływowym kształcie, co zmniejsza opory w gęstym ośrodku
* w głowie mieści się dwoje małych oczu i pojedynczy otwói* nie mają płetw parzystych, a jedynie nieparzyste (ogonową i grzbietową)
nosowy
* szkieletem osiowym jest struna grzbietowa, otoczona chrzęstnymi tukami kręgowymi
* można zauważyć mlomery przeświecające przez skórę
RYBY * może być chrzęstny. częściowo skostniały lub kostny jakim jest woda
ryby kostnoszkieletewe
- osiągają największy poziom skostnienia
- pomiędzy ich miomerami pojawiają się dodatkowe pręcikowate. niekiedy rozwidlone skostnienia (ości)
■ występują płetwy nieparzyste: ogonowa, grzbietowa (niekiedy podzielone na dwie) i odbytowa oraz dwie pary płetw parzystych: piersiowe osadzone tuż za czaszką i brzuszne
* napęd zapewniają boczne wygięcia ciała, zwłaszcza w odcinku ogonowym
* sprawnie pływające ryby mają ciało o kształcie wrzecionowatym z przewężoną szypułą ogonową i zewnętrznie symetryczną, rozwidloną płetwą ogonową
rekiny
♦ ryby kostnoszkieletowe
- mają różne kształty
- ciało bardzo krótkie nieco spłaszczone (ryby raf koralowych. SKALARY. PŁASTUGI leżące na jednym boku)
- ciało wężowato wydłużone |
- najbardziej osobliwy kształt ma KONIK MORSKI (PLAW1KONIK)
- ciało w kształcie kropli mają najsprawniejsi, szybcy długodystansowi pływacy (TUŃCZYK. MARUN), jest ono najszersze mniej więcej w 1/3 długości od przedniego końca ciała, występuje tu duża płetwa ogonowa w kształcie cienkiego półksiężyca
- ryby drapieżne, atakujące z zasadzki (SZCZUPAKI mają płetwy zebrane z tyłu wydłużonego ciała, co pozwala na gwałtowne przyspieszenie kilkoma mocnymi wymachami ogona * skóra - pokrywa ciało ryb
- mają większy górny płat płetwy ogonowej, do którego wnikf- zawiera komórld śluzowe (ich wydziełina zmniejsza opór wody podczas
koniec kręgosłupa pływania) oraz barwnikowe (chromatofory) warunkujące ubarwienie
- dzięki temu ogon nie tylko napędza rybę. ale pogrąża tylny ciała
koniec ciała, czyli unosi przód do góry - niektóre ryby (PŁASTUGI żyjące przy dnie) mogą zmieniać ubarwienie
- w połączeniu z szeroko rozstawionymi płetwami upodabniając się do podłoża (dzięki rozszerzeniu lub kurczeniu chromatoforów)
piersiowymi i kształtem głowy wytwarzającym siłę nośną. » łuski - wytwory skóry
pozwala to przeciwdziałać opadarśu w toni wodnej - pokrywają ciało większości ryb
- gdyby przestały płynąć opadłyby na dno. jak płaszczki (ryby okryte szkliwem kostne ząbki (plakoldalne łuski ryb chrzęstnych)
chrzęstne nie mają pęcherza ptawnego i są nieco cięższe od - tarczki, przeważnie rombowego kształtu (prymitywne ryby kostne - ganoidy) otaczającej wody) - cienkie, zachodzące na siebie, elastyczne (łuski ryb kostnoszldeletowych z
* płaszczki mają biczowaty ogon. a pływają falując widocznymi słojami przyrostowymi, pozwalającymi określić wiek ryby), mogą
rozrośniętymi płetwami piersiowymi być zakończone półokrągło (cykloldalne) lii> grze bykowa to (ktenoldalne)
JKŁAD ODDECHOV
SKRZELA
BEZŻUCHWOWCE .liniowy) i stopień ich rozwoju zalezy od
< postać pofałdowanych VWJ^“ni,cych:,myslów u minoga |t=t ,ch 7 par , każde skrzep b posług 4,ce się węchem
zewnątrz osobnym otworem - rozwlil^te^homózgowte i niewielkie
■ skrze la śluzie mają po każdej stronie «śródmózgowle
Y - kresomózgowle podzielone na dwie małe
''. . . , półkule, z których wychodzą duże opuszki
■ są blaszkowatyml wyrostkami osaw^chowe
.. * planktonozeme i drapieżne ryby kostne ryby C-hiaaLne ma,ą p.erwszą szczel,, ^™"^^^"^1™” '
zamienioną na tzw. tryskawk, _ większe śródmózgowle
■ u płaszczek otwiera się ona nagrzbie, ^%om6z ^ nj<;co wkj£2e niż u okiem.. pozwala pobierać czystą wodęch źnje mn,Błs2ym| opuszkami
spoczywa na dnie
BUDOWA węchowymi
* w kresomózgowiu wszystkich ryb można wyróżnić
* Jednoprzepływowe serce typu żylnego P',®rwotne formy kory nerwowej i prymitywne unerwione przez włókna autonomiczni?*^”kojarzeniowe (asocjacyjne)
nerwowego, które przesyłają impuisy zwa m, , _ , . , . .
- nie ma unerwienia umożliwiającego przysf. "^tałcony w rożnym stopniu w zaleznosc. od serca (to różni ryby od innych żuchwowców^0*'5^ h.*®"?™ 'lokomocji danego gatunku
* serce ryb chrzęsfriych ' P°w,erzc^nia dosc dobrze rozwinięta ze względu
- cztery pęcherzyki: zatoka źylna. przed*na aktywność ruchową .....
komora i stożek tętniczy ^ P^wa go kora mozdzku które, mozlrwosc.
* serce rvb kostnych analityczne są większe mz u bezzuchwowcow
-zatoka żylna. przedsionek, mięsista k* rdze® przedłużony jest dość duży co ma tętnicza (nie jest to część serca a jedynie ;2WM>2ek 2 dobr2C owiniętym czuciem skórnym utworzone przez mięśnie gładkie)
- w rzeczywistości więc serce jest trzyczęś
RYBY
* mózg jest niewielki (u drapieżnego SZCZUPAKA stanowi 1A000 masy ciała)
* części mózgowia ułożone jedna za drugą (układ
NARZĄDY ZMYSŁÓW
* doskonały zmysł węchu i smaku (szczególnie dobrym węchem odznaczają się rekiny.i.płaszczki)
* oczy dostosowane do widzenia w środowisku wodnym
- mają prawie kulistą soczewkę
- krótkowzroczne
- gatunki żyjące z głębinach lub jaskiniach mają oczy częściowo lui> prawie całkowicie zredukowane
* liczne ryby mają dobrze rozwinięty zmysł słuchu (karpie, sumy)
* linia naboczna
- swoisty narząd zmysłu
- odbiera zmiany ciśnienia wody
- pełni niektóre funkcje narządu słuchu i dotyku
- rybom ławicowym pozwala synchronizować ruchy (cała grupa porusza się w zgrany sposób dzięki temu że ryby płynące obok błyskawicznie reagują na zmianę kierunku sąsiadek, dowiadując się
o niej za pośrednictwem zmiany ciśnienia wody)