MERYSTEMY WTÓRNE
PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA POCHODZENIE
powstają 2 komórek należących do tkanek stałych, które już utraciły zdolność do podziału ale w określonych sytuacjach przyjmują na powrót formę embrionalną (zdolną do podziałów)
* boczne, przy ranne, pozostałe archesporialne
TKANKA STAŁA
• większe od komórek tkanki twórczej z grubą wtórną ścianą komórkową
* cytoplazma z dużą wakuolą (często zajmującą całe wnętrze komórki)
* plastydy są w pełni wykształcone
* czasami specjalizacja jest tak daleko posinięta. że z komórki pozostają jedynie same zgrubiałe ściany, a całe wnętrze (cytoplazma i
wszystkie organella) ulega zniszczeniu
• komórki są niezdolne do podziałów
• tworzy zewnętrzną powłokę rośliny
* chroni roślinę przed niekorzystnym wpływem czynników śodowtska zewnętrznego i przed nadmiernym parowaniem wody
KOLCE
WŁOSKI
♦ twory Jedno- lub wielokomórkowe
spełniające różnorodne finkcje _
WŁOSKI KUTNEROWE
WŁOSKI CZEPNE
* silnie rozgałęzione włoski, tworzące grubą powłokę na liściach i łodygach (kutner)
* taka puc ha ta warstwa występuje np. u SZAROTKI ALPEISKIEI czv DZIEWANNY chroniąc te rośliny przed nadmiernym nasłonecznieniem i gwałtownymi zmianami temperatury, ograniczając parowanie i zniechęcając
* zaopatrzone w różnego typu haczyki umożliwiające roślinom
przyczepianie się do podłoża
♦ CHMIEL i PRZYTULA CZEPNA
PIERWOTNA
* u roślin zielonych i w młodych organach drzew i krzew ma postać skórki
* epidemia - skórka w częściach nadziemnych rośliny
- komórki epidermy ściśle do siebie przylegają, są żywe i pozbawione chloroplastów (wyjątkowo chloroplasty mogą występować w skórce roślin cieniolubnych)
- ich zewnętrzna ściana komórkowa jest pogrubiona i dodatkowo pokryta z wierzchu (adkrustowana) warstwą tłuszczowców
- związki te zwane są kutyną a wytworzona przez nie jednolita powłoka otaczająca całą nadziemną część rośliny to kutykula
* ryzoderma/e pi bierna - skórka w korzeniu
- nie ma tutaj warstwy ochronnej
* tkanka niejednorodna
* pełni czasem funkcje wewnątrz wydziel nic ze (np. na płatkach kwiatów wydziela substancje zapachowe)
APARATY ^ZPARKOWE
♦ niezbędne do przewietrzania rośliny i
kontrolowanego parowania wody (transpiracji) gdyż kutykula jest nieprzepuszczalna dla wody i gazów - składają się z 2 komórek * w ich tworzeniu I
szparkowych (wyjątkiem są udział skórka oraz
wątrobowce), między którymi znajdujePon'zei tkanka się szczelina (szparka) * w przeciwieństwie
* napływ wody do komórek szparkowy^*1™ (skróconych pędów) powoduje zwiększenie ich uwodnienia ko,ce nte maj* własnej
tur (joru wiązki przewodzącej i
• w zależności od typu aparatu łatwo je odłamać
szparkowego powoduje to albo wyglęi* ROZA komórek (u dwiiiściennych) albo ich
rozsunięcie (u jednołiściennych), co prowadzi do powiększenia szczeliny szparki
• w razie odpływu wody z komórek szparkowych następuje ich obkirczenie i zamknięcie szparki, co zmniejsza trans pi rację, ale ogranicza wymianę gazową
* największe skupienie aparatów szparkowych występie na spodniej powierzchni liści ale spotykane są też na wierzchu liści (głównie u roślin siedlisk wilgotnych), na zdrewniałych łodygach, na owocach itp„ nie ma ich w skórce korzenia
WTÓRNA/KORE K/FE LLEM
* tworzy się na organach wykazujących wtórny przyrost na grubość, zastępując skórkę, która z czasem odpada
* korek jest wytworem feMogenu i składa się z licznych warstw martwych komórek, z których pozostały jedynie ściany komórkowe wypełnione powietrzem
* ściany te zawierają znaczne ilości suberyny
* taka budowa sprawia, że korek jest lekki i całkowicie nieprzepuszczalny dla gazów i pary wodnej, stanowi też znakomitą izolację termiczną przez mrozem i przegrzaniem
* ograniczone parowanie i wymiana gazowa przez korek możliwa jest dzięki przetchllnkom (miejscom, w których komórki nie przylegają ściśle do siebie)
* przetchlinki składają się z martwych komórek i są stale otwarte, oprócz tworzenia coraz to nowych komórek korka, często odkładają jedną lub kilka warstw żywych komórek do wewnątrz (mają one cechy komórek miękiszowych i zwane są fellodermą)
łącznie korek, fellogen i fellodermą tworzą korkownlcę
WŁOŚNIKI
* tworzone przez ryzodermę w szczytowej części korzenia
* zawsze Jednokomórkowe
* zwiększają powierzchnię przez którą korzeń pobiera wodę i związki organiczne
* włośników nie mają korzenie roślin wodnych i żyjących w mikoryzie ektotroficznej z grzybami
WŁOSKI PARZĄCE
* spełniają funkcje ochronne
• POKRZYWA
WŁOSKI
WYDZIELNICZE
GRUCZOŁOWE
* prodlicują olejki zapachowe PELARGONIA lii) enzymy trawienne
u owadożemych roślin ROS1ŁZKA
* podstawowy rodzaj tkanki budującej wnętrze rośliny • duże komórki, duże wakuole i cienka ściana komórkowa * pomiędzy komórkami miękiszu występują większe lub mniejsze przestwory komórkowe