OPTIMUM ŻYCIOWE ORGANIZMÓW
SIEDLISKOWE/EKOLOGICZNE
* wymagania danego gatunku w ♦ są skutkiem konkurencji mlędzygatunkowej
warunkach laboratoryjnych * w naszych warunkach klimatycznych na średnio zasobnych * wymagania danego gatunku w ■ np. SOSNA ZWYCZAINA ma wedługglebach sosna jest wypierana przez różne gatunki drzew warunkach naturalnych badań laboratoryjnych najlepiej czujdtśclastych (BUK. DAB) * SOSNA ZWYCZAINA rośnie zazwyczaj
się warunkach o średniej wilgotność- ich skala ekologiczna jest węższa, ale w okolicach optimum na suchych piaskach lub na nieco
wykazuję większą sprawność adaptacyjną zabegnionych glebach torfowiskowych
* sośnie pozostają więc siedliska, które zasadniczo są (czyli ma dwa optimum ekologiczne)
niedostępne dla większości drzew liściastych (tam osiąga
optimum ekologiczne)
* dzisiejsza dominacja sosny w lasach polskich jest wynikiem sztucznego nasadzania przez służby leśne
ZASADA TOLERANCJI EKOLOGICZNEj/ZASADA TOLERANCJI SHELFORDA
* Joachim Ueblg - prowadził badania nad oddziaływaniem czynników środowiska na organizmy
- badał wpływ różnych pierwiastków na organizmy
- odkrył, że nawet niedobór jednego pierwiastka hamował wzrost i czynności życiowe
- sformułował prawo minimum
* prawo minimum - każdy czynnik, którego jest najmniej (czyli to minimum) działa ograniczająco na dany organizm
* przykładów ograniczającego działania niedoboru różnych czynników jest wiele:
- ziemniaki trzymane w ciepłych piwnicach kiełkują wiosną bez dostępu światła (ich wzrost jest jednak ograniczony, łodygi są wiotkie i nie ma w nich chlorofilu - jest to skutek etiołacji, czyli niedoboru światła)
- zmniejszenie zawartości tlenu w powietrzu do około 17% wywołuje u większości ludzi problemy z oddychaniem i zmniejsza ich odporność fizyczną
- jesienne obniżenie temperatury zmusza wszystkie płazy i gady do ograniczenia aktywności życiowej i przejścia w stan letargu zimowego
* wpływ nadmiaru czynników środowiskowych (C02, 02, zasolenie, temperatura, wilgotność) również działa ograniczająco na czynności życiowe organizmów
- kiełki ziemniaków trzymanych w piwnicy oświetlamy bardzo silnym światłem, powoduje to uszkodzenia aparatu fotosyntetycznego i całe fragmenty liści zaczynają obumierać (zjawisko to nazywamy sołaryzacją - nadmiar światła)
- człowiek przebywający w atmosferze czysto tlenowej również ma kłopoty z oddychaniem i może stracić przytomność (szczególnie przy podniesionym ciśnieniu)
* zasada tolerancji Shelforda - limitujący wpływ niedoboru i nadmiaru różnych czynników na organizmy
- V.E. Shelford wykazał to jako pierwszy na początku 20 wieku