30115

Bank centralny jest to bank. który spełnia równocześnie trzy funkcje: banku emisyjnego, banku banków i banku gospodarki narodowej. Bank centralny jest regulatorem całego obiegu pieniężnego wewnątrz kraju i równowagi bilansu płatniczego oraz bankierem państwa w zakresie udzielania kredytów dla rządu, obsługi długu państwowego i kasowej obsługi budżetu.

Obowiązkiem banku centralnego jest dbanie o stabilność waluty narodowej, a także takie oddziaływanie na gospodarkę narodową, żeby następował jej stały rozwój, wzrost dochodu narodowego oraz spadek bezrobocia.

C e le_ba nku c e n t rąl.n efl o:

dbałość o stabilność cen,

dbałość o stabilność systemu bankowego,

odpowiedzialność za bezpieczny i efektywny system rozliczeń.

Funkcje banku centraInego:

jest bankiem rozliczeniowym banków komercyjnych,

jest bankiem Skarbu Państwa,

jest kredytodawcą ostatniej instancji,

kreuje politykę pieniężną, reguluje cyrkulację emitowanego pieniądza,

emituje pieniądz gotówkowy,

utrzymuje i zarządza rezerwami dewizowymi kraju,

nadzoruje działalność banków.

Istotnymi funkcjami banku centralnego są również: obsługa, organizacja i realizacja płatności zagranicznych, realizacja polityki państwa w odniesieniu do kursu walut, pośredniczenie w kupnie złota i dewiz, a także utrzymywanie rezerw międzynarodowych środków pieniężnych.

Niezależność banku centralnego od władzy ustawodawczej i wykonawczej.

Tryb odwoływania i powoływania jego władz, niezależność finansowa.

Triada celów polityki pieniężnej:

A)    cel finalny (strategiczny):

wiąże się z kształtowaniem ogólnych warunków gospodarowania w kraju, bank centralny może położyć nacisk albo na potrzebę utrzymania wysokiej koniunktury i zatrudnianie, albo dążyć do utrzymania niskiego poziomu cen, konkurencyjność celów: stabilizowanie cen i utrzymanie wysokości zatrudnienia, wybór celu wynika nie tylko z przyczyn ekonomicznych (zależy od stopnia niezależności banku centralnego od rządu).

B)    cele pośrednie:

są skonkretyzowane, reagujące na instrumenty kształtowania polityki pieniężnej i podstawowych celów strategicznych,

najczęściej podaż pieniądza, pozycja i struktura nominalnych stóp procentowych.

INSTRUMENTY POLITYKI PIENIĘŻNEJ - PODZIAŁ I

1)    Instrumenty kontroli ogólnej:

-    polityka rezerw obowiązkowych,

-    kredyty refinansowe,

-    operacje otwartego rynku.

2)    Instrumenty kontroli selektywnej:

-    kontrola wartości kredytów udzielonych klientom,

-    kontrola pozostałych stóp procentowych.

3)    Oddziaływanie przez perswazję:

-    sugestie odnośnie polityki kredytowej banków.

INSTRUMENTY POLITYKI PIENIĘŻNEJ - PODZIAŁ II 1) Instrumenty nakazowe:

-    platony kredytowe,

-    ograniczenie oprocentowania kredytów i depozytów.

2