31808

•    Chwila śmierci określana jest przez sąd - albo najbardziej prawdopodobna ze względu na okoliczności, albo pierwszy dzień terminu, z którego upływem uznanie za zmarłego stało się możliwe.

• jeśli nie ma godziny określonej w postanowieniu przyjmuje się ze zmarł o 24.00.

•    Termin do orzeczenia o uznaniu za zmarłego skraca się w przypadku, gdy zaginięcie zostało spowodcwane katastrofą.

•    Jeśli wiele osób zmarło podczas grożącego im wspólnie niebezpieczeństwa, to w razie wątpliwości przyjmuje się, że zmarły one równocześnie.

•    pewne przepisy dot. uznania za zmarłego znajdują się w przepisach wprowadzających kc, ale ze względu na miniony czas nie znajdują już praktycznego zastosowania.

I. Pojecie i rodzaje

•    Dobra osobiste -* doktrynalna definicja obiektywna - uznane przez system prawny wartości (tj. wysoko cenione stany rzeczy), obejmujące fizyczną i psychiczną integralność człowieka, jego indywidualność oraz godność i pozycję w społeczeństwie, stanowiące przesłankę samorealizacji osoby ludzkiej -* pogląd dominujący

•    subiektywna definicja - indywidualne wartości uczuć, stanu życia psychicznego człowieka - Grzybowski, a za nim Wolter, Ignatowicz, Stefaniuk.

•    przysługują każdej osobie fizycznej i są nieodłączne związane z człowiekiem, bez względu na stan jego psychiki i stopień wrażliwości.

•    są to dobra niematerialne (nie dają się wyrazić w pieniądzu), ale pośrednio mogą wpływać na sytuację ekonomiczną człowieka.

• zjawisko tzw komercjalizacji dóbr osobistych - tzn. traktowanie ich jako reprezentujących same przez się wartość rynkową i w związku z tym zbywalne i odpłatne (np. w razie otrzymania zapłaty za pozowanie do obrazu lub zdjęć)

• prowadzi to do pewnego ograniczenia systemu ochrony dóbr osobistych uwzględniającego w pewnej mierze interesy tego. kto za korzystanie z nich zapłacił.

•    Typy dóbr osobistych wskazuje art. 23 kc (niewyczerpujący wykaz). Do ustalenia ich dokładnego znaczenia wychodzi się poza powszechne reguły znaczeniowe języka, uwzględniając ich znaczenie w zespołach szczególnych reguł prawnych, a także oceniając je na bazie funkcjonujących ocen społecznych -* art. 23 nie może być jednak traktowany jako klauzula generalna.

•    wyinterpretowanie kolejnych typów dóbr osobistych umożliwiają przepisy konstytucyjne (w szczególności art. 30 K.) oraz międzynarodowe konwencje, a także ustawodawstwo szczególne.

•    judykatura i doktryna w drodze twórczej wykładni powiększa kategorie tych dóbr na podstawie min. poglądów w społeczeństwie. Jest to odpowiedź na wzrastające uznanie dla uznania osoby ludzkiej oraz na zagrożenia związane z rozwojem techniki czy nieodpowiedniego korzystania z wolności