35266

gospodarczych. Przesądza o tym nie tylko przynależność do niej ponad 150 krajów świata, lecz także rozległa sfera działania. Włączenie usług i ich stopniowa liberalizacja w ramach GATS (Układ Ogólny Handlu Usługami), uregulowanie praw własności intelektualnej w umowie TRIPs (Układ o Handlowych Aspektach Praw Własności Intelektualnej) i handlowych aspektów inwestycji w porozumieniu z TRI MS (Porozumienie o Handlowych Aspektach Inwestycji), jak też ponadplanowe porozumienia handlowe prowadzą do istotnego rozszerzenia regulacji WTO. Obecna sytuacja w systemie handlu światowego wskazuje, że podstawowa idea wielostroimego funkcjonowania WTO nie wytrzymuje próby czasu. Zasadnicza rola tej organizacji pow^rinna zostać ograniczona do tworzenia ram prawnych dla handlu, który jest skoncentrowany w regionach. Zadanie WTO powinno polegać na zapobieganiu konfliktom i wojnom handlowym miedzy ugrupowaniami. Powtarzające się spoty miedzy USA i UE dow^odzą, że takie zagrożenie ciągle istnieje. Ponadto WTO powinno gwarantować, że zarówno kraje niebędące członkami ugrupowali handlowych i niezmierzające do nich przystępować nie zostaną zdominowane przez ugrupowania duże. WTO przypadłaby w tym zakresie rola adwokata małych krajów i rozjemcy w centralnych konfliktach. Oddzialyw^iie WTO na politykę liandlową powiimo polegać min. na zwiększeniu przejrzystości tej polityki w krajach rozwijających się i współdziałaniu z nimi w^re wdrażaniu polityki zgodnej z regułami WTO. Wzmocnieniu powiima ulec funkcja kontrolna WTO w zakresie oceny polityki handlowej. Najważniejsze jest jednak to, aby WTO zrezygnowała z ambicji obejmowania regulacjami coraz to nowych dziedzin, niezwiązanych bezpośrednio z handlem, którym powinny zajmować się wyspecjalizowane organizacje.