35673

—> Prawo to zbiór norm ogólnych pochodzących od organów państwa, na który ch straży stoi przymus państwowy

-» PRAWO, PAŃSTWO I PRZYMUS - nierozerwalny trójkąt dla pozytywistów

•    Polska: TK - źródłem prawa w Polsce są wyłącznie normy zawarte w aktach normatywnych wydawanych przez upoważnione do tego organy państwa (koncepcja pozytywistyczna)

>    Pojmowanie „prawa” przez koncepcje nie-pozytywistyczne (oparte na krytyce pozytywizmu, a w szczególności tezy rozdziale prawa i moralności)

•    SZKOŁY PRAWA NATURY - a także R Dworkin, G. Radbruch

-» Katolicka koncepcja prawa natury - pisma św. Augustyna i św. Tomasza z Akwinu

—> Laicka koncepcja prawa natury - L. Fuller (Moralnośćprawa, 1978)

■    Obok prawa pozytywnego, którego źródłem są akty władzy państwowej, istnieje jeszcze prawo natury, którego ostatecznym źródłem jest albo bóg (doktryna katolicka) albo właściwości natury człowieka (Grocjusz, Hobbes, Locke) lub zasady współżycia w społeczeństwie (L. Fuller)

■    Pojęcie prawa nie wyczerpuje się w pojęciu wydawanych przez organy państwowe aktów normatywnych

• Składnikiem każdego prawa są elementarne zasady sprawiedliwości i racjonalności, bez względu na zawarcie ich w tekście prawnym czy też nie

-» Do zasad prawa natury nawiązywała Powszechna Deklaracja Praw Człowieka (1948) i Trybunał Norymberski

>    Spór miedzy pozytywistami a nie-pozytywistami

•    Lex - normy zawarte w tekstach prawnych (ustawach, aktach podustawowych i precedensach)

•    lus - normy zawarte w tekstach prawnych oraz zasady sprawiedliwości czy moralności politycznej, które uważa za wiążące nawet wtedy, gdy nie zostały zapisane w żadnym tekście prawnym

—> Dla pozytywistów prawo = Lex —» Dla nie-pozy tywista prawo = lus

•    Prawo przedmiotowe to prawo pozytywne - ogół aktów normatywnych obowiązujących w danym państwie.

•    Prawo podmiotowe to ogól uprawiiien. które na różnych zasadach przypisujemy jednostce.

-> Pozytywiści - jednostka nie może mieć żadnych iimych uprawnień poza tymi, które przyznało jej państwo, źródłem prawa podmiotowego jest prawo przedmiotowe

Nie-pozytywiści - kategoria prawa podmiotowego jest pierwotna wobec prawa przedmiotowego; jednostka ma pewne prawa bez względu na to czy państwo gotowe jest je uznać czy też nie - posiadanie praw przyrodzonych