37370

W spektrofotometr ilUV-Vis wykoizys są widma elekt r. powst w wyniku przejść el pomiędzy określonymi poziom energet Przejścia 1 w związkach oigan przeniesienie elek z orbitalu wiążącego lub niewiążącego o niższej energii jia wolny orbital antywiążący o wyższej energii 2. w kompleksach metali d-elektron pizen el pomiędzy rozszczepionymi, różniącymi się ene. zdegenerowanymi oibitalami. powst w wyniku tworzenia się kompleksów z ligandam

i I prawo absorpcji - prawo LainbertaAbsorbancja jest proporcjonalna do grubości warstwy absorbującej, jeśli wiązka prom monochromatycznego przechodzi przez jednorodny ośrodek absorbujący. It=Io e^A(-kl) 1 -gmbość jednorodnego ośrodka absorpcyjnego(warstwy roztwom),k-wspólcz absorpcji pizekszt log Io'It=kl=A A=al a=0.4343k, A - absorbancjajniara zdolności poclilaniania promieni II prawo absorpcji -prawo Lamberta- Beera Jeżeh współczynnik absorpcji rozpuszczalnika jest równy zero. to absoibancja wiązki promie monocliromal pizechodzącej przez jednorodny rozt wól jest proporcjonalna do stężenia roztworu c i do gnibości warstwy absorbującej /

III prawo absorpcji prawo addytywnośd absorpcji Absorbancja rozt wieloskladnik równa się sumie absorbancji poszczególnych składnikówŻródia prom pokrywają fragment lub cały zakres UV-Vis 200-380-780:lampa deuterowa. nad( 180-380 runUampa wolframowa, zakres św^r.widzialnego(>380 nmUampa ksenonow^fa.całv zakres UV- Vis.

Monochroinatory Lampy emitują promi o szerokim zakr esie długości fal.do analizowania subst wyko się najczęściej jedną.określoną dl fali.Należy wyk monochrom.który wycina wąskie pasmo o odpowiedni dl fali.

Pryzmaty w-adąjest niejednakowe rozszczepienie widma, o większej dl foli jest gorzej rozszczepiane niż prom o mniejszej.

Siatki dyfrakcyjne-dobre wl rozszczep w całym zakresie widma UV-Vis Tj lustrzana powieizćluiiaz’wygrawerowano dużą il równoległych linii skład monocliromatora:siatka.zestaw szczelin i zwierciadeł o różnej geometrii

Detektory-teraz fotopowiełacze i fotodiody fotopowieiacz Foton padający na fotokatodę wybija z niej el. które kierowane są na dynodę wywołując wybijanie kolejnych el(wtómą emisję).Elek te.padając na nast dynodę wybijają kol el.Przy zal.że każdy el wybija kilka el z dynody. a w powielaczu zamontowany jest układ wielu dynodw fotopow nast wielokrotne wzmocnienie sygnału początkowego, do wartości umożliwiających jego pomiar.

bezpośrednio -Ozn il dla subst.które wykazują absorpcję w zakresie UV lub Vis. pośrednio - po przeprowadzeniu subst me wykazujących absoipcji w barwne kompleksy krzywej kalibracyjna Ozn ilościowe wykorzyst liiuowa zal absorbancji od stężenia oznaczanej substancji [A=f(c)j.pamiętać. że zakres liniowości jest ogr aniczony do małych stężeń i przy wyższycli. zależność ta przestaje być liniowa

ograniczenie praw absorpcji:-liniowa zal absorbancji od stężenia wyst tylko dla roztworów o c < 10-2mol/L. przy wyższycli stęż występuje nieliniowa zal współcz absorpcji c od współcz załamania światła, -prawa absorpcji dotyczą tylko jednego r odzaju oddziaływania promieniowa elektromagnetycznego z próbką-poclrlaniania. nie bierze się pod uwagę emisji promien.wywołanej przejściem elekt z wyższego poziomu energetyczo na poziom niższy.która powoduje zaniżenie obserwowanej absorbancji .Krzywa: Y=ac + b.Y-wiel mieizona.c-st ariahtu, a-współcz proporcjonalności.a = BC/AB = tg a. Przygotowuje się szereg roztwo o znanych stężę subst analizowanych oraz tzw.ślepą próbę - rozt w którym są wszystkie skl rozt wzorcowy z wyjątkiem analitu i dla każdego rozt mierzy się Y. Zal Pod c wzorców wykreśla się lub wylicza równanie prostej. Y mierzy się dla próbki badanej, nanosi na krzywa i odczytuje st lub oblicza z równania prostej, umożliwia bezp odczyt szukanych stężeń na podstawie zmierzonych wartości absorbancji oznaczanych próbek. Prostoliniowy przebieg= spełnieniu przez układ prawa Lamberta-Beera.

Możliwości i ograniczenia Czułość najmniejsze oznaczalne st subst lub najmniejsza różnica w stęż sirbsi. którą można oznaczyć za pomocą danej metody współczynnik absorpcji (c). Molowy w^rspółcz absorpcji nie może przekroczyć l.S+KTSTeclmikn poimarów prosta.aparatura łatwo dostępna Rozpuszcz tanie i łatwe do oczyszczenie (typowe z nich to heksan,metanol, woda) Zastosow:oznaczania zawmtości śladowych oraz czystości gl skl Wady metody spektrofotometrii UV/Vis duży błąclprzeciętrue 5-10%,a podczas oznacz śladów(do 10-5%)ze wstępnym zagęszcz Wad może do 30%.

BLĘD 1 Odstępstwa od prawa Lamberta-Beera - instrumentalne (detektor, monocliromator, kuweta) -ujemne;-odstępstwa chemiczne (reakcje)-dodatnie i ujemne 2Zale względnego błędu pomiaru stęż od absorbancji Aopt = 0.434

Wybór di fali:- zwykle Xmaks,-najbardziej różnicująca ślepą wartość i analiz próbkę, - klasa przyrządu (tak by zla monocliromatyzacja jak najmniej wpływała na błąd pomiaru absorbancji), - dia mieszaniny jak najbardziej odlegle