przekształcają en promieniowania słonecznego w procesie fotosyntezy w en chemiczną materii oig stanowiącą potencjalne źródło pokarmu. LIGANDY-cząsteczki obojętne lub aniony o trwałym momencie dipolowym mające wolną przynajmniej 1 paię elektronową, łączą się z atomami centralnymi dając związki kompleksowe. SYNERGISTYCZNE DZIAŁANIE CZYNNIKÓW ŚRODOWISKOWYCH-dany czynnik środowiska ułatwia działanie iimego czyiuiika przykład: PRZEPŁYW ENERGII-jednokierunkowy proces w układzie otwartym, umożliwiający funkcjonowanie każdego naturalnego ekosystemu.
GATUNEK- zbiór osobników posiadających podobne cechy, zdolnych do swobodnego krzyżowania się w warunkach naturalnych EUTROFIZACJA-proces wzbogacania wód w mineralne sole biogemczne BIOLUMINESCENCJA-zdolność emisji światła zmieimego. świecenie żywych org ESTUARIUM-częściowo przybrzeżny, odcięty zbiornik mający swobodne połączenie z otwartym morzem, zależne od przypływów i odpływów' morza, w icli obrębie występuje mieszanie się wód morskich z słodkowodnymi dlatego uważane za strefę przejściową ekoton. PRZYKŁADY: ujścia rzek. płytkie zatoki. Wota związane z działalnością przypływów BEZKRĘGOWCE PRZYBYSZOWE (imigranci) i miejsca skąd przybyły do M.Bałtyckiego:Krabik Amerykański( Rliitluopanopeus Harrisi) Ameryka Pn krab wełnistoręki (Eriocheir sinensis) Azja Pd-Wsch marenzelleria viridis atlantyckie wybrzeże AM pn GATUNKI EURYHALINOWE (dorez. śledź, krewetka) ROGOWIEC BALTYCKI-3% zasolenia Najgłębsze miejsce wr zatoce na Zatoce Gdańskiej i jaka jest głębokość? Głębia Gdańska 118m Najgłębsze miejscie na Bałtyku i głębokość? Głębia Landsort 459in HALOKLINA W BAŁTYKU 40-60m Historia Bałtyku zaczęła się 12tys lat temu pierwszy okres to bałtyckie jezioro lodowcowe zaporowe. M. Bałtyckie miało kontakt z Północnym podaj nazwę i okres trwania tej fazy Morze Yoldiowe (10-9 tys lat temu) Gatunki pochodzenia arktycznego są formami relikt owymi w Bałtyku Gatunki arktyczne: zimnolubne.stenotenniczne zasiedlające rejony głębokowodne.Dzisiejszy Bałtyk jest w fazie nazywanej Morze MYA trwającej od 3tys lat. Nazwa pochodzi od Mya Arenaria (małża płaskołaz) MEDUZA W BAŁTYKU: Aiueha Aurita chełbia modra odżywia się: drapieżnik. atakuje ofiarę parzydełkami SSAKI MORSKIE W POLSKIEJ CZERWONEJ KSIĘDZE:foka szara, foka obrączkow-ana, morświn Dorsz dorasta do 130cm jego pożywienie to bezkręgow-ce demie. ryby. młode potomstw-o Turbot dorasta do 50cm jego pożywienie to : skorupiaki, małże, małe ryby Ryby anadromiczne - dwuśrodowiskowe żerujące w morzu: łosoś - salmo salar, troć-sabno trutta Ryby katadromiczne żerujące w wodacli śródlądowych: węgorz europejski Największy ssak morski pletwal błękitny o długości do 30m i masie do 190ton Żółwie morskie clironione konwencją waszyngtońską: żółw zielony, skóizasty. kareta.szylkretowy Największy ptak morski albatros wędrowny rozpiętość jego skrzydeł wynosi do 3-4m Organizmy niebezpieczne ze wzg na jad: żeglarz portugalski, salamandra plamista.murena Jakie