Obróbka plastyczna
Cel obróbki plastycznej: zmiana kształtu/ wymiarów obrabianego przedmiotu, objętość pozostaje bez zmian (obróbka bezubytkowa). Obróbka plastyczna polega na wywieraniu na obrabiany materiał nacisku (odpowiednim narzędziem) przekraczającego granicę jego plastyczności Po obróbce plastycznej uzyskuje się żądany kształt i poprawę własności mechanicznych wyrobu Podczas obróbki plastycznej następuje zmiana wymiarów oraz własności fizycznych i mechanicznych:
• powstaje zgniot * trwałe odkształcenie plastyczne materiału Miarą zgniotu jest:
O względna zmiana dhigości obrabianego przedmiotu [%]
O względna redukcja przekroju poprzecznego obrabianego przedmiom (%]
• w materiale obrabianym plastycznie powstaje stniktura włóknista
• zmniejsza się plastyczność przedmiotu
• zmniejsza się twardość
• zmieniają się właściwości magnetyczne
• zmienia się przewodności elektryczna - następuje wzrost oporności Obróbka plastyczna:
na zimno • przeprowadzana w temperaturze do 0.4 * Tbti (bezwzględna temperatura topnienia) danego stopu metalu, na gorąco - powyżej w/w temp.
Rodzaje obróbki plastycznej:
•■Kucie • odkształcanie materiału za pomocą uderzeń młota lub nacisku prasy (kuźniarki • prasy mechanicznej o układzie korbowym i o dwóch prostopadłych suwakach)
Kucie jest zwykle przeprowadzane na gorąco
O kucie swobodne
O kucie matrycowe: wyrób jest kształtowany w manycy matryca spoczywa na szabocie. górna cześć matrycy •
przymocowana jest do bijaka
do wyrobu odkuwek o niewielkim ciężarze (nieprzekraczającym kilkuset kilogramów).
0
□
□
□
niewielki czas wykonaiua wyrobu.
możliwość produkowania odkuwek o skomplikowanych kształtach, możliwość zatrudnienia w produkcji pracowników przyuczonych małe straty- materiahi wskutek stosowania mały ch naddatków na obróbkę —walcowanie
np Walcowanie rur np. Walcowanie gwintów:
••ciąftiienie - formowanie druni lub pręta poprzez przeciąganie materiału obrabianego (walcówki. prasówki. kiajki) poprzez otwór ciągadła
metoda stosowana do produkcji drutu i rur ••tłoczenie
••przetłaczanie (zwiększenie wysokości wytłoczki kosztem zmniejszenia średnicy)
-wyciskanie - materiał (pod naciskiem stempla) wypływa przez otwory/ szczeliny w narzędziu -®ęcie
Gięcie rur na giętarkach. Gięcie blach, gięcie na prasach:
--doguiatanie (obróbka powierzchniowa)
Narzędzia do obróbki plastycznej:
• Młoty
• Matryce
• Tłoczniki
Obrabiarki do obróbki plastycznej
• Młoty mecltaniczne
• Prasy:
• Kuźniarki matrycowe
• Walcarki
• Ciągarki:
• Giętarki