Grotjahn - łączenie problematyki patologii społecznej i terapii medycznej Promocja zdrowia
1977 - Alma Ata - WHO (dokument dyskusyjny nt. promocji zdrowia) - PZ to proces umożliwienia jednostkom i społeczeństwu zwiększenia kontroli nad czynnikami determinującymi zdrowie (koncepcja sposobów i warunków życia w celu zachowania zdrowia);
Mediacja między człowiekiem (wybór osobniczy - autonomia a odpowiedzialność społeczna) a środowiskiem: koncepcje PZ a polityka (realizowalność tj., podstawy prawne, administracyjne i ekonomiczne, spójność)
Model społeczno-ekologiczny zdrowia: równowaga zdrowotna i potencjał zdrowotny (pojemność adaptacyjna) na różnych poziomach od mikro do makro PZ zastąpiła pojęcie higieny (Hipokrates - „Pandeia" - Pellegrino)
Hancock i Perkins - „Mandala zdrowia" czyli schemat ekosystemu człowieka
Noack i Abelin - PZ to zintegrowane na różnych poziomach działanie, które ma wpływ na
relacje pomiędzy zdrowiem a ekonomią, zdrowiem a środowiskiem, zdrowiem a
społeczeństwem oraz zdrowiem i jednostką (żywność, mieszkanie, używki, relacje
interpersonalne)
PZ ma wartość polityczną, współdziałanie wielosektorowe dla zdrowia Mandala zdrowia
W centrum człowiek (w aspektach fizycznym, intelektualnym, duchowym)
Dookoła kręgi: najbliższego środowiska fizycznego i społecznego, dalej krąg kulturowy i biosfera (służba zdrowia)
Pola zdrowia: czynniki biologiczne (jednostkowe); zachowania jednostkowe (indywidualny tryb życia); środowisko psychospołeczne (socjalizacja - modyfikujące jednostkę); czynniki fizyczne (mieszkanie, praca)
Anomalia Cochrane'a: brak zależności między poziomem wydatków na ochronę zdrowia a osiąganymi pozytywnymi skutkami zdrowotnymi
Błędność „wielkiego równania Wildavsky'ego", że „opieka medyczna równa się zdrowiu" (odpowiada tylko w 10% za zdrowie!)
PZ a polityka zdrowotna
WHO międzynarodowa polityka zdrowotna 1977 strategia „zdrowie dla wszystkich"
ZDW: zasady wg których ma być organizowany system zaspakajania potrzeb zdrowotnych, ma odbywać się podział środków służących zaspakajaniu potrzeb zdrowotnych, mają być kształtowane zachowania i działania podmiotów, których aktywność ma służyć zaspakajaniu potrzeb zdrowotnych
Promocja zdrowia - element polityki zdrowotnej
Zdrowie a choroba