42930

Często dojrzale już nasiona cechuje zahamowanie zdolności kiełkowania. Mówimy wtedy o stanie anabiozy, czyli spoczynku. Wyróżniamy dwa jego rodzaje:

1.    względny - kiedy nasiona osiągnęły pełną dojrzałość fizjologiczną lecz nie kiełkują na skutek nieodpowiednich warunków środowiska zewnętrznego (zbyt niska temperatura, mała wilgotność);

2.    bezwzględny (głęboki) - występuje u nasion o pełnej dojrzałości morfologicznej, które nie osiągnęły jeszcze dojrzałości fizjologicznej, jest on cechą dziedziczną.

Najczęstszymi przyczynami zapadania nasion w stan spoczynku głębokiego są:

•    niedojrzałość zarodka,

•    nieprzepaszczalność okrywy nasiennej dla wody i gazów,

•    mechaniczne uciskanie zarodka przez otaczające go tkanki,

•    obecność inhibitorów wzrostu skupionych głównie w okrywach nasiennych lub bielmie.

W okresie spoczynku bezwzględnego nasiono nie może wykiełkować. Jest to spowodowane różnymi czynnikami, np. grubą okrywą nasienną uniemożliwiającą przenikanie wody i wymianę gazową, opóźnieniem rozwoju zarodka w stosunku do innych tkanek, działaniem inhibitorów wzrostu.

Spoczynek względny jest powodowany niesprzyjającymi warunkami zewnętrznymi. Warunkami przerwania spoczynku względnego nasion są: wilgotność podłoża umożliwiająca nasycenie nasion wodą, odpowiednia temperatura (np. dla żyta 3-5C, dla kukurydzy 8-10C), dopływ tlenu i niekiedy dostęp światła

Spoczynek nasienia to stan, w którym nasiono jest pozbawione aktywności fizjologicznej, czyli nie kiełkuje.

Spoczynek bezwzględny jest związany z budową nasienia. Nasienie nie ma odpowiedniej budowy, aby zacząć kiełkować. Powodem może byc zbyt twarda łupina nasienna.

Spoczynek względny jest spowodowany brakiem odpowiednich warunków zewnętrznych np brakiem tlenu, wody albo złą temperaturą.