5374

ROZDZIAŁ VII - USTANOWIENIE SPADKOBIERCY

Przepis ten zawiera dwie rozłączne reguły

Reguły te znajdują zastosowanie jeżeli:

1.    wymienione przedmioty majątkowe wyczerpują prawie cały spadek (tym bardziej —jeżeli wyczerpują cały spadek (argumentum a minori ad maius) czy też nie

2.    gdy zachodzą wątpliwości co do tego, jaka była wola spadkodawcy

Wybór tej, która in concreto znajduje zastosowanie, zależy od tego czv wyszczególnione w testamencie przedmioty majątkowe zostały przeznaczone jednej osobie, czy też dwóm lub więcej osobom-

Art 961. Jeżeli spadkodawca przeznaczył oznaczonej osobie w testamencie poszczególne przedmioty majątkowe, które wyczerpują prawie cały spadek, osobę tę poczytuje się w razie wątpliwości nie za zapisobiercę, lecz za spadkobiercę powołanego do całego spadku. Jeżeli takie rozrządzenie testamentowe zostało dokonane na rzecz kilku osób. osoby te poczytuje się w razie wątpliwości za powołane do całego spadku w częściach ułamkowych odpowiadających stosunkowi wartości przeznaczonych im przedmiotów.

<s>

Jeżeli spadkodawca

1.    przeznaczył oznaczonej osobie w testamencie poszczególne przedmioty majątkowe,

2.    przedmioty te wyczerpują prawie cały spadek,

osobę tę poczytuje się w razie wątpliwości nie za zapisobiercę, lecz za spadkobiercę powołanego do całego spadku

Jeżeli:

1.    takie rozrządzenie testamentowe (tj. przeznaczenie w testamencie poszczególnych przedmiotów majątkowych) zostało dokonane na rzecz kilku osób

2.    przedmioty te wyczerpują prawie cały spadek,

osoby te poczytuje się w razie wątpliwości za powołane do całego spadku w częściach odpowiadających stosunkowi wartości przeznaczonych im przedmiotów

To czy odpowiednie przedmioty majątkowe wyczerpują prawie cały spadek, należy oceniać wedle stosunku wartości przedmiotów wymienionych w testamencie do wartości tych, które nie zostały tam wymienione: miarodajne jest przy tym w zasadzie subiektywne przekonanie spadkodawcy o ich wartości. Przy ustaleniu wielkości udziałów na podstawie art. 961 k.c. bierze się pod uwagę także przedmioty, które spadkodawca „przeznaczył" oznaczonym osobom w błędnym przekonaniu, że stanowią one jego własność.

Uznanie za spadkobierców , a nie za zapisobierców -» konsekwencje:

1.    osobom tym przypadają zatem również wchodzące w skład spadku przedmioty, które w testamencie nie zostały wymienione, a także

2.    obciąża je odpowiedzialność za długi spadku

Artykuł 961 k.c. stosuje się nie zamiast, ale obok reguł interpretacyjnych, zawartych w art. 948 k.c.

2