39223

„partia polityczna to stałe działające organizacje obywateli, których podstawowym zadaniem jest uczestnictwo na demokratycznej drodze publicznej współdziałanie na mocy praw konstytucyjnych jak również opublikowanych programów partii... [?] uczestnictwo w procesie wyborczym, na drodze wysuwania i popierania kandydatów"

-> R. Herbut - współcześnie. irjży.adępladfijŁQty£z.ąss..!jfiflnlQ!«sinlg-życja.. partii politycznej:

1.    Orientacja funkcjonalna - pryzmat efektu jakie wywołuje w otoczeniu, np. na arenie wyborczej; ogniwo pomiędzy społeczeństwem a władzą.

2.    Orientacja strukturalna - partia jako instytucja, forma zorganizowania aktywności jej członków, na której ludzie zachowują się w określony sposób (co ludzie robią w partii?)

3.    Teorie racjonalnego wyboru - partia jako swoiste formy ekonomiczne, zdominowana przez przedsiębiorczych liderów dążących do maksymalizacji prywatnych korzyści, poprzez ewentualne wykorzystanie stanowisk publicznych.

-> Antypartia - organizacja o wyraźnie politycznych cechach I celach, która promuje typ strategii organizacyjnej I problemowej mającej świadczyć o całkowitym odrzuceniu zasad i norm typowym dla ustabilizowanych partii politycznych. Odrzucenie formalnej struktury organizacyjnej. Decyzje podejmowane przez wszystkich członków, niekonwencjonalna. Partie etniczne lub regionalne, np. Organizacja Zwykły Człowiek we Włoszech.

GENEZA PARTII POLITYCZNYCH (14.10.11)

-» Max Weber - trzy etapy rozwoju partii politycznych;

1.    Partie jako koterie arystokratyczne - grupy skupione wokół określonego lidera/rodu; znacząca rola w środowiskach lokalnych; XVII i XVIII w.

2.    Partie jako kluby polityczne - związane z rozproszeniem prawa wyborczego, brak sformalizowanej strukturze.

3.    Nowoczesne partie masowe - XIX w„ interesy określonych grup społecznych.

-> Klaus von Bevme - trzy główne próby teoretycznego wyjaśnienia genezy i rozwoju partii politycznych:

1.    Teorie instytucjonalne - powstanie partii jest następstwem rozwoju instytucji parlamentarnych, stopniowego rozszerzania partycypacji politycznej i konsolidowania sia stabilnych systemów partyjnych (Anglia, Stany Zjednoczone).

2.    Teorie modernizacji.

3.    Teorie kryzysu - sytuacje kryzysowe prowadzące do powstania nowych tendencji politycznych i nowych partii:

a.    Załamanie się legitymacji monarchii absolutnych.

b.    Budowa i integracja niezależnych państw narodowych (np. Niemcy, Litwa, Łotwa)

c.    Załamanie się systemów parlamentarnych na początku XX w., które spowodowało dojście do władzy partii totalitarnych.

2