5991

http://www.corinfo.com.pl/wk/controlling.htm

DOL = (S - V) / (S - V - F)

gdzie

V - całkowite koszty zmienne.

Wszystkie powyższe wzory na obliczenie stopnia dźwigni operacyjnej pozwalają na określenie o ile procent zmieni się zysk operacyjny jeśli przychody ze sprzedaży zmienią się o 1%.

Stopień dźwigni operacyjnej przyjmuje najwyższe wartości jeżeli wielkość sprzedaży kształtuje się w pobliżu progu rentowności (przychody ze sprzedaży równe sumie kosztów stałych i zmiennych). Ryzyko operacyjne jest wówczas najwyższe i maleje wraz ze wzrostem wielkości sprzedaży.

► Dźwignia finansowa

W przedsiębiorstwach finansujących choć częściowo swoją działalność kapitałami obcymi powstają koszty finansowe związane z koniecznością spłaty odsetek. Koszty te wpływają na osiągany przez firmę zysk netto. Zatem struktura źródeł finansowania aktywów, obok działań operacyjnych, jest również wyznacznikiem tego zysku. Możliwa jest sytuacja, w której dwie firmy o identycznym poziomie zysku operacyjnego osiągają różny wynik netto ze względu na odmiennie ukształtowane struktury pasywów.

Wykorzystanie kapitałów obcych pozwala również na zwiększenie przychodów ze sprzedaży w stosunku do tych, które możliwe są do osiągnięcia przy finansowaniu działalności jedynie środkami własnymi. Do momentu, kiedy koszt kapitałów obcych jest niższy od rentowności majątku, firma osiąga dodatkowe korzyści wyrażające się wzrostem rentowności kapitałów własnych. Zjawisko to określa się jako dźwignię finansową.

Jej oddziaływanie jest możliwe dzięki temu, że efektywny koszt wykorzystywanego kapitału obcego jest mniejszy od płaconych odsetek. Stanowią one bowiem koszt uzyskania przychodu i zmniejszają podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym.

Stopień dźwigni finansowej (DEL - Degree of Financial Leverage) będący miarą wpływu procentowej zmiany zysku operacyjnego (EBIT) na procentową zmianę zysku netto przypadającego na akcję (EPS - Earnings per Share), można przedstawić za pomocą wzoru:

DFL = (AEPS / EPS) / (AEBIT / EBU)

Zysk netto przypadający na akcję zastępuje się często zyskiem netto.

Wynik interpretuje się jako procent zmiany zysku netto w wyniku zmiany zysku operacyjnego o 1%.

W praktyce, przekształcając powyższą formułę, stopień dźwigni operacyjnej można obliczyć w sposób uproszczony:

DFL = EBIT / (EBIT - I)

gdzie

I - odsetki od kapitałów obcych.