3934

Powstawanie uprzedzeń zaczyna się wtedy, gdy jakieś grono osób spostrzegane jest jako jedna grupa, pewna całość. Kiedy jakiś zbiór ludzi spostrzegany jest jako grupa, prawdopodobnie odróżnia się ona także od innych grup. Tym samym dochodzi do kategoryzacji jednostek w różne grupy, które spostizegane są we wzajemnych relacjach ( kobiety - mężczyźni; demokraci - republikanie; Polacy -Włosi-Niemcy).

Uprzedzenia definiowane są powszechnie jako negatywna postawa, choć teoretycy spierają się, czy negatywne postawy muszą odznaczać się jeszcze jakimiś innymi cechami, aby można je było zaliczyć do uprzedzeń. Niektórzy badacze natomiast uważają że uprzedzeniem jest każda negatywna postawa. Na przykład Ashmore określa uprzedzenia jako „negatywną postawę wobec zdefiniowanej społecznie grupy i każdej osoby, która jest postrzegana jako jej członek". Inni badacze dowodzą że uprzedzenia z definicji są postawami w jakiś sposób nieprawidłowymi. Allport opisał uprzedzenia jako „niechęć opartą na błędnych i nadmiernych uogólnieniach". Bywa ona odczuwana albo wyrażana. Może być skierowana do grupy jako całości lub do jej indywidualnego przedstawiciela. Brigham definiuje uprzedzenie jako negatywną postawę, która uważana jest przez neutralnego obserwatora za nieusprawiedliwioną natomiast, Jones terminem tym określa „błędne uogólnienie cech przypisywanych grupie i odniesienie ich do indywidualnego członka tej grupy bez uwzględnienia trafności stereotypu grupowego oraz tego, czy charakterystyka grupy da się zastosować do tej konkretnej jednostki”. Teoretycy uważają też, że jest to postawa nacechowana głównie awersją lub wrogością wobec jakiejś jednostki, grupy czy innego obiektu. Często jest ona wyuczoną apatią, opartą na błędnie dokonanej generalizacji, pozbawionej zewnętrznych obiektywnych przesłanek. Przy pomiaize uprzedzeń z reguły wykorzystuje się standardowe skale wyrażające stopień, w jakim badany zgadza się z różnymi opiniami na temat właściwości członków grupy, budowanych przez nich uczuć i sposobów postępowania w stosunku do owych grup.

Uprzedzenia zdeterminowane są przez bardzo wiele czynników. Ponieważ powstają w wyniku połączonych wpływów wielu różnych mechanizmów, mogą odzwierciedlać wzajemne powiązanie oddziaływania wielorakich procesów. Badając naturę owych mechanizmów oraz ich funkcjonowanie, koncentrowano się zazwyczaj na poszczególnych, wyizolowanych procesach. Ich treść i organizacja podlega oddzielnym oraz połączonym wpływom czynników poznawczych, afektywnych, spoleczno-motywacyjnych i kulturowych, działających w różnych otoczeniach społecznych. Uprzedzenia powstają i utrzymują się poprzez nasze sposoby myślenia i odczuwania, a także w wyniku interakcji i związków, w które wchodzimy. Dokładna analiza kształtowania się stereotypów wymaga, więc uwzględnienia różnorodnych mechanizmów, które je wywołują lub uczestniczą w ich powstawaniu.

W kontekście relacji międzygrupowych termin „dyskryminacja” ma wydźwięk zdecydowanie negatywny. Przywodzi na myśl coś więcej niż zwykłe dokonywanie rozróżnień między obiektami społecznymi; oznacza niewłaściwe traktowanie poszczególnych jednostek z powodu ich przynależności grupowej - wybiórcze,