7464

-    służyła do badania wartości obiektów naturalnych (np. parki narodowe, rezerwaty) i popytu na dobra środowiskowe

-    bada wydatek pieniężny i czasowy : konsumenci ujawniają swoją wycenę dobra środowiska poprzez faktyczną konsumpcję (czyli przez wydatki związane z podróżą), składa się z:

*    spędzonego czasu - utraconej płacy

*    kosztu przejazdu (np. benzyna)

*    opłat wstępu itp.

Początkowo stosowana tylko do wvcenv wartości naturalnych terenów rekreacyjnych dostępnych nieodpłatnie lub po cenach nominalnych (opłaty za wstęp). Następnie służyła do wyceny niektórych usług środowiskowych (ściśle związanych z rekreacją) - porównanie korzyści z działalności rekreacyjnej z bardziej tradycyjnymi metodami wykorzystania terenu. Teraz służy do np. oszacowania poprawy jakości dóbr środowiskowych.

3.2    Metoda cen hedonistycznych HPM

*    Używana do wyrażenia w jednostkach pieniężnych korzyści uzyskiwanych dzięki usługom środowiska, poprzez ocenę wpływu tych usług na ceny związanych z nimi dóbr i usług rynkowych. NP.: Badanie wpływu jakości powietrza na ceny posiadłości, szacowanie wartości czystego powietrza jaka ukryta jest w cenach rynkowych, jeżeli ceny odzwierciedlają straty spowodowane zanieczyszczeniem.

*    = powiązanie ceny dobra rynkowego z niewymierną' ceną dobra środowiskowego NP. DOM dobra rynkowe: metraż, architektura, wiek

dobra środowiskowe: jakość powietrza, poziom hałasu, bliskość wysypiska, lasu itp.

Jak zmieniałaby się cena gdyby uległ jeden z czynników środowiskowych? Ile kosztuje taki sam dom w zanieczyszczonej okolicy a w terenie odznaczającym się większą czystością powietrza? WSPÓŁCZYNNIK CZYSTEGO POWIETRZA (ile skłonny jest zapłacić użytkownik za czyste powietrze?)

HPM jest stosowana również za pomocą różnic płac na rynku pracy ze względu na jakość środowiska w różnych miastach. Wynika z niej np. że gospodarstwa domowe są w stanie zaakceptować niższą płacę jeśli mają znacząco lepsze warunki środowiskowe.

3.3    Wycena życia ludzkiego, różnice płac na rynku pracy

Zanieczyszczenie środowiska powoduje wzrost umieralności -> jakie są korzyści z programów mających na celu redukcję wskaźnika umieralności? -> ile kosztuje ludzkie życie? (jest to wskaźnik statystyczny, pomija dyskusje etyczne) -> szacowanie różnic płac na rynkach pracy pomiędzy pracownikami wystawionymi na różny poziom ryzyka zawodowego związany z warunkami pracy -3 cena pracy może być zdekomponowana na cenę poszczególnych cech definiujących rodzaj pracy (np. poziom ryzyka zawodowego) rekompensata za wyższe ryzyko Przykład:

A- Płaca za pracę o wyższym ryzyku B- Płaca za pracę o niższym ryzyku B - A = 100 dolarów

Ryzyko zgonu: r_A - 2:1000 ■ 0.002 r„" 0,001

100 : (0,002-0,001) - 100 000 <- statystyczna wartość życia

Nie jest to metoda uniwersalna gdyż:

•    Nie zawsze ryzyko jest dobrowolne i akceptowalne

•    Rekompensata płacowa wyraża wycenę ryzyka zgonu tylko w sytuacji kiedy pracownik jest poinformowany o ryzyku, a często nie jest..

Podejście bezpośrednie.

Metoda wyceny warunkowej:

Wycenę otrzymujemy bezpośrednio do respondentów. Wychodzi się z założenia, że:

1.    Konsiment jest w stanie najlepiej osadzić co jest dla niego najlepsze

2.    Konsiment jest w stanie racjonalnie określić swoje preferencje.

Pytamy respondentów, ile są w stanie zapłacić za poprawę jakiegoś elementu środowiska np. Jakości wody. Problemem jest to, że konsumenci odpowiadają hipotetycznie, a nie wiadomo, jak będzie naprawdę.

Są też wątpliwości co do wiarygodności wyceny lecz nie stwierdzono istotnych różnic między oceną hipotetyczną a rzeczywistą.

Wadą jest powstawanie błędów systematycznych lub mała wiedza respondentów na temat poprawy jakości środowiska.

Stosi^emy gdy nie można stosować metod pośrednich.

Metoda kosztu choroby

Stosowana do wyceny korzyści ekonomicznych wynikających z poprawy zdrowia. Szacuje zmiany w wydatkach na opiekę zdrowotną na podstawie związków między podwyższoną śmiertelnością, a poziomem emisji.

Redukcja zachorowań wywołanych zanieczyszczeniem daje oszczędności w 4 kategoriach: