39381

SZKOŁY i KIERUNKI ZARZĄDZANIA:

Klasyczna szkoła zarządzania (datuje się od drugiej połowy XIX wieku)

C/lowiek jest traktowany instrumentalnie, na podstawie stereotypu c/lowieka ekonomicznego, biernego wykonawcy zadań, na którego można oddziałowywać za pomocą bodźców materialnych oraz ksz lakować (wpływać na) jego umiejęności

Naukowe zarządzanie (przemysłowe) zajmuje się poprawą osiąganych wyników i dotyczy głównie zarządzania pracownikami poprzez anaizę warunków pracy, szkolenia pracownic ów i ich dobór, pomiar wynków wydajności pracy. if>.

Etedcrick Winslow I aylor (1856-1915) w książce pt. ‘Zasady naukowego zarządzania’ napisał, że sprawne zarządzanie wymaga między innymi:

naukowego opracowania każdego elementi na danym stanowisku

naukowego dobom pracowników (szkolenia) i przygotowania ich do wykonywania pracy rozdziału planowania od wykonania i daleko idącego podziału pracy konkoli wykonania przez zarządzającego zróżnicowania bodźców finansowych odpowiednio do wydajności i pomiarów czasu funkcjonalnej stukmry organizacyjnej

Inni przedstawiciele:

Henri Le ehatclcr (18b0-1936) opracował lomtułę cyklu zorganizowanego, składającego się z pięciu etapów, wybór cełu. który mamy osiągnąć zbadanie środków i warunków potrzebnych do osiągnięcia lego celu przygotowanie środków i warunków uznanych za porzebne

wykonanie stosowne do przyjętego planu konkola otrzymanych wyników.

Kard Adamiecki (1866-1236) opracował między innymi:

prawo harmonii - wiążące się z ograniczeniem strat czasu pracy w toku produkcji poprzez uzgadniania -składającego się z:

harmonii doboru - czyli im dokładniej się dobrane współpracujące ze sobą organy, tym lepszy jest skutek ekonomiczny harmonii działania - przy współpracy poszczególnych organów otzymujc się większą sprawność, gdyż czasy działania są ze sobą uzgodnione

harmonii duchowej - łączenie emocjonalne jednostek ludzkich współpracujących w jednym, zdrowym organizmie, jakim jest zakład wytwórczy

prawo przeciwdziałania (reguła przekory) -wprowadzenie zmian powinno odbywać się stopniowo, zgodnie z racjonalnymi procedurami prowadzącymi do zmniejszenia przeciwdziałać i kosztów, pamiętając o tym że: .każda zmiana budzi opór

Adminisracyjne zarządzanie - dotyczy zarządzania całą organizacją, poszczególnymi jej działaniami i czynnościami

Henrif ąyfll (1841-1925) twórca tego nurtu, który w swojej głównej pracy .Administracja przemysłowa i handtowa’ z 1916r. zarządzanie określi jako administrację, rozumianą jako uniwersalny zbiór lunkcji (planowania, organizowania, rozkazywana, koordynowania i kontrolowania) dowiódł, że zarządzanie jest wspólne dla różnych rodzajów działalności w biznesie, administracji państwowej, w instytecjach i w gospodarstwie domowym działania składające się na zakres zarządzania, podzieli na sześć czynności: techniczne, handlowe, finansowe, ochronne, rachunkowe i adminisracyjne (kierownicze) gał umiejęliość • zarządzenie z ich wykonaniem

wyróżnił 14 zasad zarządzania, między innymi takie jak:

hierarchia uwzględniającą drogę służbową i komunikację

jednolitość kierownictwa - każdą gnipą czynności w organizacji powinien nadzorować jeden kierownik jedność rozkazodawsnwa - pracownik powinien otrzymywać polecenia tylko od jednego kierownika stabilizacja personelu sprzyjająca planowaniu

Biurokratyczne zarządzanie dotyczyło sposobu działania w ramach organizacp i wykonywania wrtadzy organizacyjnej oraz zasad kierowania.

MflX Wdłet.(1862-1920) • W swojej pracy .Teorićt organizacji społecznej i ekonomicznej’

wyróżnił idealne typy wtadzy organizacyjnej: charyzmatyczną tradycjonalną racjonalną stworzył idealny typ biurokracji, któty jest modelem sposobu wykonywania władzy charakteryzujący się: lormalny system zasad postępowania i procedur

bezosobowość stosunków organizacji podział pracy

hierarchiczną srukturą organizacyjną sformaizowanym systemem przyjmowania i awansowania pracowników legalnym charakterem władzy kierowników biurokracja zapewnia korzyści z racjonalizacji, a ułatwia to władza racjonalna, która jako jedyna może być stosowana efektywnie w organizacp. gdyż można ją zmększać. wyszczuplać przekazywać, odbierać itp

Szkoła behawioralna (powstała około lat 60) - bierze pod uwagę ludzi, ich zachowania i postawy oraz relacp między nimi i współdziałanie giupy (człowiek społeczny)

H Majo (18801349) prowadzi tzw. Eksperyment w Hawtheme, który dotyczył warunków pracy, wydajności i wynagrodzenia grupy osób.

Wyniki wskazywały, że zachowanie pracownków kształtuje grupa, pracują dobrze, jeśli są zadowoleni z pracy i mają prze&dadczenie. że kierownictwo dba o warunki pracy i poświęca im uwagę (emocjonalna reakcja łańcuchowa)

Nurt stosunków międzyludzkich jednoska i grupa w organizacp oraz ich zachowania

przełożony w organizacp i jego zachowanie integracja potrzeb pracownkowi z celami organizacji

Człowiek jest motywowany przez potzeby, układające się w hierarchię i obejmujące bodźce inansowc i społeczną akceptację. łTietlslaftiriele. E. Mayo. A Maslow, D. McGregor.

Nurt potencjału ludzkiego (podejście organizacyjne) - rozpatnije zachowania organizacyjne, Ij. zadowolenie z pracy, stres, motywację, przywództwo, dynamikę grupową politykę organizacyjną, konflikty między kidzkie itp. W kontekście dostosowania struktur organizacyjnych do potzeb ludzkich w celu samorealizacji w pracy. Przedstawiciele: D. McGregor. R. Likcri C. Argyiis

Szkoła ilościowa (matematyczna) koncentruje się na opracowaniu modeli matematycznych, będących uproszczeniem organizacji i zachodzących tam procesów (modele, symulacją scenariusze) służących do podejmowania decyzji.

Współczesne kierunki zarządzające Podejście systemowe - traktuj*; organizację jako wyodrębnioną z otoczenia całość składającą się z powiązanych (bezpośrednio lub pośrednio) ze sobą części (podsystemów) będącą systemem otwartym, na którą wpływ ma otoczenie i zachodzące w nim zmiany czerpiącą i wykorzystującą informację na podstawie współdziałania z otoczeniem, innymi systemami i podsystemami (sprzężenia i iifotmacje zwrotne) pozwalającą uzyskać efekty synergi - gdyż wynik współpracy działów organizacji jest wyższy niż suma ich działań c/ąskowych (2+2>4)

zagrożoną wystąpieniem entropii - (j chaotycznośd i rozpadu systemy, gdy nie dosrzega się zagrożeń i otoczenia.

Ptałtafcifi syluacyiic uwzględniające między innymi:

kierownicy znają organizację i otoczenie, dlatego też napepiej potrafią określić jej dostosowanie do sytuacji i jej złożoność w zmieniającym się otoczeniu zadaniem kierowników jest ustalenie najlepszej metody w danych waninkach z punktu widzenia zrealizowania celów organizacji.

dla określenia zmian wykorzystuje się różne zmienne sytuacyjne, przy czym najczęściej wiekość organizacji i stopień rutyny w technologii, niepewność środowiska i różnice indywidualne pracowników.

Najczęściej stosuje się podejście systemowe i sytuacyjne.

2

Zarządzanie: Wykład I