100811

(http 7/www. ornatowski. com/lib/historiakkt2. jpg - mapa 2).

Spór Wyszyńskiego z biskupami niemieckimi skończył się dopiero w 1978 r., kiedy, we wrześniu, po raz pierwszy po wojnie odwiedził Niemcy i juz nie miał do nich żalu.

(Czaczkowska, s. 485-493)

3. Relacje z Watykanem (1958-1978)

Do 1958 r., kiedy rządził Pius XII, Wyszyński był za zawarciem konkordatu przez komunistów z Watykanem (komuniści zerwali w Polsce konkordat w 1945 r.; dotąd obowiązywał konkordat zawarty w 1925 r.: http://isap.sejm.qov.pl/DetailsServlet?id=WDU19250720501). Skoro nie można było ułożyć stosunków z państwem inaczej, zawarł z nimi „Porozumienie" w 1950 r., skrytykowane przez papieża, który nie chciał układać się z komunistami. W1951 i 1957 r, gdy był w Rzymie, przekonywał papieża, że jednak warto z nimi rozmawiać. Po 1958 r. Watykan zaczął rozmowy z różnymi krajami komunistycznymi, a Moskwa propagandowo zgadzała się na nie, promując nawet Jana XXIII (1958-1963) jako „papieża pokoju", bo interesowało ją podtrzymywanie na świecie tzw. ruchu pokojowego, żeby rozkładać od środka kraje Zachodu. Jan XXIII dobrze rozumiał sytuację Kościoła w Polsce, zaprzyjaźnił się z Wyszyńskim, jednak w kurii rzymskiej Wyszyński nie znajdował zrozumienia - najpierw kardynałowie oskarżali go, że współpracuje z komunistami, a od 1965 r. - że przeszkadza w tej współpracy watykańskiej dyplomacji.

Polscy komuniści zorientowali się szybko (już w 1947 r.), że konkordat może im dać duże uprawnienia wobec Kościoła, wpływ na nominacje biskupów, możliwość załatwiania spraw kościelnych w Polsce bezpośrednio w Watykanie, ponad głową Wyszyńskiego i innych biskupów, ewentualnie z nuncjuszem - przedstawicielem Watykanu w Polsce. Proponowali Rzymowi „wymianę" - zawarcie konkordatu za usunięcie Wyszyńskiego (awans do Rzymu albo emerytura). Wl. 1965-1967 sprawę konkordatu sondował w Polsce specjalny wysłannik Watykanu, ks.

Agostino Casaroli (+1998), ale nic mu się nie udało - komuniści chcieli za dużych uprawnień państwa wobec Kościoła. W1974 r. rozpoczęto za to kontakty „robocze", wbrew Wyszyńskiemu, a szefem zespołu watykańskiego został abp Luigi Poggi (+2010), przewidziany następnie na nuncjusza w Polsce. Po śmierci Pawła VI (6 VII11978) i Jana Pawła I (28 IX 1978) w Watykanie sprawa przejścia Wyszyńskiego na emeryturę została przesądzona, ale niespodziewanie nowym papieżem został abp krakowski Karol Wojtyła (16 X 1978).

(Czaczkowska. s. 494-522)

II. Cytat

„Od Niemców dostaliśmy wszystko, tylko nie od tych, od których