103055

HISTORIA FLOZOFII ŚREDNIOWIECZNEJ

Polemika żGaunilonem

•    Rozstrzygalność powyższego dowodu na istnienie Boga została zakwestionowana jeszcze w średniowieczu przez mnicha Gaunilona. Wysun^ on wobec dowodu dwa główne zarzuty:

-    nie posiadamy takiego pojęcia Boga, z którego można by wnioskować o Jego istnieniu: analogia Bóg - malowidło jest nietrafiona;

-    nie można na podstawie istnienia w myśli dowodzić istnienia poza myślą (być pojmowanym to nie to samo, co istnieć rzeczywiście) - przykład Wysp Szczęśliwości, które mogą, ale nie muszą istnieć w rzeczywistości;

Gaunilon zauważa też, że Anzelm popełnił w dowodzie ontdogicznym błąd, zwany per/r/o principii: dowodził istnienia Boga, zakładając w przesłance Jego istnienie.

•    Święty Anzelm odpowiada na te zarzuty, że przejście od istnienia w myśli do istnienia w rzeczywistości jest możliwe tylko wtedy, gdy w grę wchodzi najdoskonalszy byt, jaki można pojąć. Pojęcie Wysp Szczęśliwości nie zawiera niczego, co by zmuszało myśl do przypisywania im istnienia. Tylko o Bogu nie można myśleć, że On nie istnieje, gdyż Jego najwyższa doskonałość implikuje konieczność Jego istnienia. To Bóg jest jedynym Desygnatem określenia: „byt, od którego większy nie może być pojęty'.