103788

Religionsgeschichtliche Schule (Szkoła religijno - historyczna)

Al Nazwa ta powstała i utrwaliła się w kołach egzegetów chrześcijańskich. Stwierdza ona konieczność poszerzenia badań filologicznych i dogmatycznych nad Starym i Nowym Testamentem.o krąg religii otoczenia. Ponieważ zaś niemiecki termin Religionsgeschichte, czyli historia religii stworzono na użytek teologów dla wydzielenia dziedziny wierzeń pozatestamentowych, tych, których nie studiuje się dogmatycznie, a więc sama ta nazwa (Religionsgeschichtliche Schule) przylgnęła do omawianego kienmku.

IL Prekursorami tendencji historyczno - religijnych, w podanym znaczeniu, byli niemieccy teologowie Wellhausen i Gunkel z początku XX wieku. Właściwymi działaczami stali się przedstawiciele następnej generacji: Karol Clemen i Alfred Bertholet. Publikacje tych ostatnich przypadają w zasadzie na okres międzywojenny i tyle tylko da się powiedzieć o chronologii tej szkoły, nie posiadającej poza tym jakiegoś momenni inauguracyjnego.

O. Mamy tu do czynienia właściwie z pewną postacią egzegetyki chrześcijańskiej, a nie ze szkołą religioznawczą sensu stricte. Przedstawicielom tej nowej metody badania kanonicznych pism chrześcijańskich chodzi o lepsze zrozumienie dogmatów i objawień zawartych w Biblii przez wypreparowanie zasadniczych myśli i oryginalnych wskazań z licznych reinterpretacji. które naniosły się jako skutek nieuniknionego współżycia religii judejskiej i chrześcijańskiej z licznymi religiami bliższego i dalszego otoczenia. Przyjęcie nieuniknioności takiego współżycia, uznanie jego odbicia w literze Biblii oraz postulowanie kiytycznej selekcji materiału tych ksiąg stanowi dowód wielkiej odwagi myślenia teologów protestanckich. Trzeba było mieć dużo cywilnej odwagi, aby podnieść moment skażenia Biblii w wereji przyjmowanej tradycyjnie za kanoniczną.

H. Szkoła egzegezy historyczno - religijnej, krócej historyczno - religijna, może się poszczycić dzięki mrówczej pracowitości swych przywódców wielką popularnością w nauce niemieckiej. Wystarczy zanotować, że wielkie i nieprześcignione w swej przydamości dla historyka religii przedsięwzięcie wydawnicze w postaci pięciotomowej encyklopedii religioznawczej pt. Religia w przeszłości i teraźniejszości, poczęło się w klimacie tej szkoły, a sam Bertholet pisał dla niej hasła religioznawcze. £. Szkoła historyczno - religijna nie wypracowała sobie ogólnej formuły dla wszystkich wierzeń. Tym niemniej w poprawnej ekstrapolacji wypadałoby ująć program badań następująco: Istnieje wzajemne nieuniknione zanieczyszczenie pierwomej postaci religii przez otoczenie religijne i stąd należy oczyszczać interpretację danej religii z obcych zapożyczeń i wpływów.

R Szkoła ta nie jest właściwie szkołą religioznawczą, lecz kierunkiem egzegetycznym wyrosłym w łonie teologów chrześcijańskich. Chrześcijańskich okresie izolowania Biblii i literyzmu jej pojmowania reprezentowała ona zdrowe tendencje naukowe odmawiając chrześcijaństwu jego izekomej niezależności. Tezy tej szkoły w sformułowaniu ogólnym są już dziś oczywistością i codzienną praktyką religioznawcy. W tym sensie szkoła przestała być szkołą, a stała się obowiązującą metodą.