2
Historia fio/ofii - Friedrich Wlhelm Schelliig
b. ais my jesteśmy nie tylko poznającymi podmiotami, ale też przedmiotami do poznania, sami jesteśmy rzeczami w sobie. I dlatego do istoty rzeczy, do której nie możemy dojść z zewnątrz możemy dojść od wewnątrz, rzecz sama o sobie może uzyskać samowiedzę
c. samowiedza zaś poucza nas, że jesteśmy wolą, to jedyne, co nam bezpośrednio dane, wszystko inne jest nam dane tylko w wyobrażeniu, a więc jako zjawisko,
bezpośrednie doznanie woli- jedyna droga do prawdy,
świat iest wolą i wyobrażeniem - wewnętrzną istotą jego jest wola, a zewnętrznie przejawia się jako wyobrażenie, wola jest osnową przyrody (siły, które działają w przyrodzie są jej objawami, trzeba pojmować przyrodę poprzez wolę, tak jak trzeba pojmować to co dane pośrednio przez to, co dane bezpośrednio)
d. wola jest irracjonalna , jest popędem działającym ślepo i bez celu (św. Augustyn, Diuis Szkot, Kartezjusz- chrześcijańscy metafizycy woluntaiystyczni- też uważali wolę za osnowę, ale pojmowali ją jako czynnik rozumny, rozum praktyczny, celowo kierujący irracjonalnymi przeżyciami)
e. metoda w filozofii:
bezpośrednia introspekcja
(nie dialektyka, jak u Hegla - bo osnowa świata jest irracjonalna, nie doświadczenie - bo zewnętrzne, poznaje tylko zjawiska)
3. Pesymistyczny pogląd na świat, etyka współczucia i estetyka kontemplacyjna
a. na dnie wszystkich rzeczy jest bezrozumny, działający bez celu i nie znający ukojenia popęd, towarzyszy mu ciągłe poczucie braku, niezaspokojenia i niezadowolenia; dążymy do szczęścia, a nie możemy go osiągnąć, dążymy do tego, żeby utrzymać życie, ale to też jest nieosiągalne
życie schodzi na drobnych troskach i zabiegach, np o jedzenie i miłość
towarzyszy nam nieustanny lęk, np. przed śmiercią człowiek szuka ulgi i pociechy w filozfii i religii, wytwarza majaki i złudzenia aby ujść swego losu, ale na próżno w tych warunkach życie jest męką (jak u Pascala, ale tamten znajdował ukojenie w wierze)
b. dwa sposoby przeciw męce życia
i. etyka współczucia - widok męki innych ludzi musi wzbudzać w nas współczucie (etyka chrześcijaska), jest ono czynnikiem wyzwolenia- przejąwszy się cierpieniem cudzym, odrywamy się i wyzwalamy od własnego, przez wyzbycie się pożądań i potrzeb możemy oderwać się od świata, stać mu się obcymi i wyzwolić z cierpienia jakie niesie (filozofia indyjska)
ii. sztuka i kontemplacja - dzięki zatopieniu się w pięknie ustaje działnie popędów i woli - jest ona bezinteresowna i wyzbyta pożądań