104736

Geneza, cele i działalność Ligi Narodów Temat nr 19

•    dotychczasowe organizacje zajmowały się tylko wyspecjalizowanymi problemami polityki światowej (np. Międzynarodowy Czerwony Krzyż)

•    powstała na życzenie Thomasa Woodrow Wilsona, przy nikłym zainteresowaniu państw europejskich obawiających się spadkiem swojej pozycji międzynarodowej

•    dopiero zagwarantowanie lepszej pozycji mocarstw w Radzie Ligi Narodów przełamało ich opór wobec nowej organizacji

•    zadaniem Ligi Narodów było utrzymywanie ładu wersalsko-waszyngtońskiego niezależnie od stanowiska i działań pojedynczych mocarstw

•    nowa organizacja była kaleka, gdyż nie działały w jej ramach państwa pokonane (Niemcy w latach 1926-1933, ZSRR 1937-1939), USA (nie ratyfikowały traktatu wersalskiego)

•    siedzibą Ligi Narodów była Genewa, w której stale rezydowała działająca ciągle Rada Ligi Narodów - ułatwiało to komunikacje międzynarodową i szybsze reagowanie na nowe problemy

•    sekretarze Ligi Narodów:

o Erik Drummond (Wielka Brytania) 1919-1932 0 Joseph Avenol (Francja) 1933-1940 o Sean Lester (Irlandia) 1940-1946

•    organizacje współpracujące:

o Międzynarodowa Organizacja Pracy

o Stały Trybunał Sprawiedliwości Międzynarodowej w Hadze

•    rozpatrywane spory:

o litewsko-polski o granicę (1920) o grecko-jugosłowiański o granicę (1921) o podział Górnego Śląska (1921) o agresja Włoch na Etiopię (1934-1936) o agresja radziecka na Finlandię (1939)

•    załatwione sprawy:

o zakaz handlu kobietami i dziećmi

o nadzorowanie sprawowania mandatów nad byłymi koloniami niemieckimi o Protokół Genewski 1924

•    wyrzeczenie się wojny

•    nie został ratyfikowany i nie wszedł w życie

■ reaktywował go później i zmienił pakt Brianda-Kellogga (1928)

•    niestabilność Ligi Narodów i brak wojsk oraz słabość egzekucji wyroków Rady spowodowały, że była ona ignorowana - np. nie przestrzegano embarga nałożonego na Włochy w 1935 roku

•    w momencie ataku ZSRR ba Finlandię wywalono ZSRR z Ligi Narodów

•    po wojnie Liga Narodów straciła rację bytu. gdyż ZSRR nie zgadzał się wrócić do organizacji, z której go wywalono - Ligę Narodów rozwiązano w 1946 roku, jej majątek przejęła tworząca się ONZ