105272

25.    Prawo kosmiczne - sytuacja prawna przestrzeni kosmicznej.

Pierwszy sztuczny satelita został umieszczony na orbicie okołoziemskiej 4 X 1957 r.

Sytuacja prawna przestrzeni kosmicznej - ZSRR i USA umieszczały satelity na podstawie milcząco przyjętego założenia źe działalność ta nie jest zakazana przez prawo międzynarodowe. Nikt przeciw temu nie protestował. 27 i 1967 r. w Moskwie, Londynie i Waszyngtonie układ o zasadach działalności państw w zakresie badań i korzystania z przestrzeni kosmicznej. Układ przewidywał:

przestrzeń kosmiczna, łącznie z Księżycem i innymi ciałami niebieskimi jest wolna dla badań i użytkowania przez wszystkie państwa przestrzeń ta nie podlega zawłaszczeniu przez państwa, państwa ponoszą odpowiedzialność za swoją działalność w tej przestrzeni, wszelkie obiekty wysłane w przestrzeń podlegają jurysdykcji ich państw, nie wolno wprowadzać do tej przestrzeni broni jądrowej ani na ciała niebieskie. Granica przestrzeni powietrznej i poza powietrznej (kosmicznej)

na wysokości na której po orbitach okołoziemskich poruszają się obiekty wysłane przez państwa nie rozciąga się władza terytorialna żadnego państwa ponieważ najniższy punkt orbit sztucznych satelitów ziemi leży na wysokości ok. 90 km, przestrzeń pozapowietrzna rozciąga się od wysokości 90 - 100 km od powierzchni ziemi.

26.    Obiekty w przestrzeni kosmicznej.

Układ z 1967 r. przyjął zasadę źe każdy obiekt wypuszczony w przestrzeń kosmiczną ma przynależność państwa, w którym jest zarejestrowany. Państwo rejestracji obiektu kosmicznego zachowuje jurysdykcję i nadzór nad takim obiektem oraz nad jego załogą w czasie pozostawiania ich w przestrzeni kosmicznej lub na ciele niebieskim. Zagadnienie odpowiedzialności związanej z działalnością kosmiczną reguluje konwencja międzynarodowa z 1972 r. i mówi o odpowiedzialności bezwzględnej za szkody wyrządzone na powierzchni Ziemi lub statkowi powietrznemu podczas lotu.

27.    Współpraca międzynarodowa w przestrzeni kosmicznej.

W celu rozszerzenia współpracy międzynarodowej na przestrzeń kosmiczną zawarto odpowiednie umowy (1968)

układ o ratowaniu kosmonautów układ o powrocie kosmonautów,

zwrocie obiektów wystrzelonych w przestrzeń kosmiczną

Przewiduje on m. in. obowiązek udzielania w każdym przypadku pomocy kosmonautom, szybkiego przekazania załogi statków kosmicznych przedstawicielom władzy wypuszczającej, oraz zwrot obiektów wystrzelonych w przestrzeń kosmiczną lub ich części.