105611

Prócz tych trzech podstawowych surowców mineralnych — węgla, ropy naftowej i rud żelaza, Związek Radziecki posiada wielkie ilości rud manganu, miedzi, cynku i ołowiu, złoża fosforytów, soli potasowych, siarki, rtęci, złota, platyny oraz wiele innych bogactw, do których należą między innymi diamenty i inne kamienie szlachetne.

Większość eksploatowanych złóż mineralnych odkryto i zbadano w okresie władzy radzieckiej, a produkcja ich stale wzrasta.

Związek Radziecki posiada niezwykle obfite i różnorodne bogactwa naturalne. Obok żyznych gleb wykorzystanych rolniczo i wielkich obszarów leśnych, będących podstawą przemysłu drzewnego, w ZSRR występują prawie wszystkie bogactwa mineralne. Ponadto wielkie zasoby wód lądowych sprzyjają rozwojowi gospodarki wodnej oraz elektryfikacji kraju.

Związek Radziecki Najmuje jedno z pierwszych miejsc na świecie w produkcji najważniejszych surowców mineralnych, będących podstawą rozwoju wielkiego przemysłu. Ogromne są złoża surowców energetycznych. Węgiel kamienny (474 min ton w 1974 r.) wydobywa się przede wszystkim w Zagłębiu Donieckim, czyli tzw. Donbasie, w Okręgu Kuźnieckim między górnym Obem i Jenisejem, zwanym Kuzbasem oraz w Kazachstanie w Zagłębiu Karagandy. Ponadto liczne miejsca występowania węgla znajdują się na Nizinie Zachodniosyberyjskiej i na Wyżynie Srodko-wosyberyjskiej (Zagłębie Tunguskie), na Dalekim Wschodzie oraz nad dolną Peczorą w północnej części Niziny Wschodnioeuropejskiej. Wielką rolę odgrywa również węgiel brunatny, wydobywany w Zagłębiu Podmoskiewskim, nad Dnieprem, na Uralu, nad Jenisejem i Leną oraz w krainach Dalekiego Wschodu.

Z bogactw ropy naftowej (451 min ton w 1974 r.) i gazu ziemnego słynie Kaukaz i obszar nad Morzem Kaspijskim, Daleki Wschód, a przede wszystkim niedawno odkryte, ogromne zasoby na obszarze między Wołgą a Uralem. Z tego to obszaru, z okolic Kujbyszewa, prowadzi największy na świecie rurociąg, zaopatrujący państwa socjalistyczne — Polskę,

Niemiecką Republikę Demokratyczną, Czechosłowację i Węgry — w ropę naftową, niezbędną do rozwoju przemysłu chemicznego. Rurociąg zbudowany został wspólnym wysiłkiem zaprzyjaźnionych socjalistycznych państw współpracujących ze sobą w ramach Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG). Dlatego właśnie rurociąg otrzymał nazwę „Przyjaźń". Długość jego wynosi ponad 4500 km. Pierwsza ropa popłynęła rurociągiem do Płocka w 1963 r. w rocznicę Wielkiej Rewolucji Październikowej, a pod koniec tego samego roku — do NRD.