Czynniki wpływające na wartość ciśnienia skurczowego i rozkurczowego krwi
Ciśnienie tętnicze, czyli ciśnienie krwi lub po prostu ciśnienie jest to siła, z jaka krew działa na naczynia. Wartości ciśnienia zmieniają sic. inne sa w czasie spoczynku, intensywnej pracy. Wielkość ciśnienia również zalezy od masy ciała osobnika, jego sposobu odżywiania i czynników środowiskowych, przede wszystkim narażenia na działanie różnych czynników stresowych. U większości ludzi występuję spadek ciśnienia tętniczego w nocy.
W czasie skurczu serce wtłacza krew do naczyn - ciśnienie krwi jest wtedy wyzsze i nazywa sieje ciśnieniem tętniczym skurczowym. Natomiast podczas rozkurczu serca ciśnienie osiaga wartości najniższe - mówimy wtedy o ciśnieniu tętniczym rozkurczowym.
Wartości ciśnienia można zmierzyć korzystając z ciśnieniomierza. Wyrażone sa one w milimetrach słupa rtęci [mm Hg]. zapisywany jest najczęściej w postaci:
145/90 mm Hg Pierwsza z podawanych wartości (145) odpowiada ciśnieniu skurczowemu, a druga (90) - ciśnieniu rozkurczowemu.
Prawidłowa wartość ciśnienia skurczowo-rozkurczowego w aorcie lub tętnicy ramieniowej w młodego dorosłego człowieka w pozycji lezącej wynosi 120/80 mmHg. Wielkość ciśnienia pozostaje w pewnej zależności od wieku. U noworodka ciśnienie skurczowe wynosi 40 mmHg. następnie szybko wzrasta. W 18 r.z. Wynosi 120 mmHg. Ciśnienie rozkurczowe w 18. r.z wynosi 80 mmHg. Od okresu dojrzałości następuję stały, powolny wzrost ciśnienia i u osobnika 65 letniego ciśnienie skurczowe wynosi 150-160 mmHg, co oznacza przeciętnie wzrost o 1 mm Hg w ciągu jednego roku życia.
Wzrost ten jest prawdopodobnie związany ze stopniowa redukcja rozciągliwości tętnic, które z wiekiem staja sie coraz mniej rozciągliwe i bardziej sztywne na skutek zmian miażdżycowych. Ciśnienie rozkurczowe u osobnika 15-letniego wynosi 70 mmHg. a u 65-letniego 90 mmHg, co oznacza roczny przyrost o 0,4 mmHg spowodowany prawdopodobnie powolnym wzrostem obwodowego oporu naczyniowego.
Zarówno ciśnienie skurczowa jak i rozkurczowe jest nieco nizszc u kobiet ni z u mczczyzn poniżej 40-50 r.z.. a wyzsze u kobiet niz u mezczyzn po 50 r.z., co wiaze sie prawdopodobnie z większa aktywnością u kobiet syntazy tlenku azotu (NOS) pobudzanej przez estrogeny. Po ustaniu wydzielania tych hormonów (menopauza), produkcja NO maleje, a wraz z nia podatność tętnic na rozciąganie, a wiec może rozwinąć sie nadciśnienie.