107577

Mechanizmy zarządzania ekonomicznego

Traktat o Unii Europejskiej z Maastricht realizując zamierzenia dotyczące powołania Unii Gospodarczej i Walutowej (UGW) wprowadził do regulacji wspólnotowych szeroki zbiór postanowień dotyczących polityki monetarnej. Ustanowił Europejski System Banków Centralnych (ESBC) i Europejski Bank Centralny (EBC). Określił też kryteria konwergencji UGW, umożliwiając tym samym przyjęcie wspólnej waluty euro. Kryteria te z czasem stały się jedną z najważniejszych determinant zmian zachodzących w systemie Unii Europejskiej.

Poza zasadniczymi zmianami, które w tym obszarze znalazły swe miejsce w Traktacie o Wspólnocie Europejskiej zwrócić uwagę należy na fakt przeniesienia wielu rozwiązań dotyczących końcowych etapów UGW do protokołów i deklaracji dołączonych do Aktu Końcowego konferencji międzyrządowej. W tym przypadku były to protokoły do TUE dotyczące m.in. - statutu Europejskiego Instytutu Walutowego (zlikwidowanego w momencie powołania EBC); - statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego; - przejścia do trzeciego etapu Unii Gospodarczo-Walutowej oraz niektórych postanowień dotyczących Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii, Irlandii i Danii. Deklaracje dołączone do Traktatu o UE dotyczyły w tym zakresie m.in. rozstrzygania sporów pomiędzy EBC i Europejskim Instytutem Walutowym a ich personelem.

Traktat z Maastricht przesądzał też o fakultatywności udziału państw członkowskich w UGW. Pozwoliło to najpierw Danii i Wielkiej Brytanii, a potem (od 1995 r.) Szwecji na wyłączenie się z realizacji trzeciego etapu UGW i nie wprowadzenie na ich obszarze wspólnej waluty¹.

Grupa państw, które przystąpiły do Unii Gospodarczej i Walutowej nazywana Eurogrupą ma charakter nieformalny. Jedynym sformułowaniem na ten temat jest zapis TWE, gdzie kraje, które nie przystąpiły do „strefy euro" nazywane są „państwami członkowskimi objętymi derogacją". Mamy tu jednak do czynienia z rozbudowaną strukturą instytucjonalną wyposażoną w określone instrumenty. Najważniejszymi są obrady Rady UE prowadzone w formule ECOFIN, ale w

1

T. Padoa-Schioppa. Der Euro und die Polilik. ..Internationale Politik" 2000. nr 8. s. 31-32.