109743

krzepną głównie na dnie jamy skurczowej.

•    Również pęcherzyki gazowe, wydzielone w temperaturze krzepnięcia na skutek zmniejszania się rozpuszczalności gazów w metalu, dążą do górnych części wlewka.

•    Wynika z tego, że w dnie jamy skurczowej może znajdować się duża ilość zanieczyszczeń oraz pęcherzyków gazowych. Wady te są stosunkowo łatwe do usunięcia. Jamę usadową można umieścić w górnej części wlewka dzięki odpowiedniej konstrukcji wlewnicy, a sam proces krzepnięcia wydłużyć przez utrzymanie wlewka jak najdłużej w stanie ciekłym. Uzyskuje się to po zastosowaniu odpowiednich dobrze izolowanych lub podgrzewanych nadstawek.

ODLEWANIE WLEWKÓW STALOWYCH

Wlewki z nadlewami stanowią 14-22% wagi materiału. Nadlewy te obcina się dopiero po wstępnym przewalcowaniu wlewka.

•    Obcina się również 2-3% metalu z przeciwnej strony wlewka (stopa), gdyż tam umiejscawiają się zanieczyszczenia niemetaliczne.

Odcięte końcówki wlewka wracają ponownie do przeróbki metalurgicznej w piecach martenowskich Stal uspokojona jest całkowicie odtleniona manganem i krzemem lub aluminium, krzepnie spokojnie, wydzielając mało gazów, daje ścisły wlewek tworzący w górnej części jamę skurczową. Zawartość krzemu w stali uspokojonej wynosi 0,15-0,35%

Odlewanie stali półuspokojonej i nieuspokojonej

•    W stali nieuspokojonej jama skurczowa nie powstaje, gdyż objętość stali powiększa się na skutek tworzenia się pęcherzy gazowych rozmieszczonych równomiernie w całej objętości wlewka.

•    Pęcherze te nie są specjalnie szkodliwe dla własności stali, gdyż ulegają one zgrzaniu podczas obróbki plastycznej.

•    Do odlania wlewków ze stali nieuspokojonej używa się stali z małą zawartością węgla (od 0,08 do 0,25 %), a krzemu i manganu do 0,06%, spuszczonej z pieca w stanie częściowo odtlenionym.

•    W stali znajduje się tlenek żelazawy, a odtlenianie prowadzi się tylko manganem.

ODLEWANIE WLEWKÓW STALOWYCH

•    W stali odlanej do wlewnic zachodzi reakcja odtleniania żelaza węglem. Wydzielające się gazy (tlenek węgla) powodują jej silne gotowanie się.

Ponieważ pęcherze gazowe powinny byd zatrzymane wewnątrz wlewka, więc aby nie wydostawały się na jego powierzchnię, należy doprowadzić do skrzepnięcia wierzchniej warstwy wlewka na głębokość co najmniej 30-40 mm. Uzyskuje się to przez przyłożenie na powierzchni wlewnicy z wrzącą stalą pokrywą. Pokrywy te chłodzą stal i tworzą powierzchniową skorupę. Ciśnienie gazów wewnątrz wlewka wzrasta i powoli ustaje wydzielanie się nowych pęcherzy gazowych.

•    Gdyby wydzielanie się gazów nie zostało w odpowiedniej chwili zahamowane, następowałoby ciągłe powiększanie się objętości stali we wlewnicy, a na powierzchni wlewka utworzyłby się tzw. kalafior taki wlewek uważa się za wadliwy.

•    Wlewki ze stali nieuspokojonej są wydajniejsze, dają większy uzysk stali, przy równoczesnym niższym zużyciu odtleniaczy. Z wlewków ze stali nieuspokojonej walcuje się kształtowniki oraz blachy, druty, pręty itp.

Stal ta dobrze zgrzewa się i dobrze tłoczy.

Odlewanie ciągłe stali

Jedną z najnowszych metod odlewania stali, jest metoda odlewania ciągłego. Polega ona na tym, że stal w stanie ciekłym jest wlewana z pieca przez kadź do ruchomej formy chłodzonej wodą.

•    Metoda ta charakteryzuje się znacznym stopniem zmechanizowania całego procesu odlewania, dużą wydajnością oraz dobrą jakością otrzymanych wlewków.

•    Otrzymuje się wówczas jednorodne wlewki wolne od segregacji i jamy skurczowej o drobnoziarnistej