110110

2. murawa piaskowa z udziałem ploimika i porostów (od 2 do 15 roku)

II.    stadium przejściowe (optymalne):

3. trawiasto - ziołowa murawa piaskowa w kompleksie z jalowczyskiem (12-25 rok)

III.    stadium terminalne:

4.    luźne zapusty osikowo - jałowcowe z orlicą (24-45 lat)

5.    zwarte zapusty osikowo - jałowcowe z borówką czernicą (40 -70 lat)

6.    klimaks - bór sosnowy świeży (80 - 140 lat).

STABILNOŚĆ KRAJOBRAZU

Krajobrazy odznaczają się pewną odpornością na czynniki wywołujące zmiany, mają pewną stałość, odporność i elastyczność.

Ekwiwalentność - osiąganie po zadziałaniu zaburzenia tego samego (lub zbliżonego do wyjściowego) stanu końcowego krajobrazu różnymi drogami.

Stałość - trwałość typu struktury w określonym przedziale czasu: lata, np doliny rzek, tysiące lat - krajobrazy górskie, kilka miesięcy - np. wydmy.

Bezwładność (= inercja) - gdy zmiany w krajobrazie następują dopiero po pewnym czasie dzialama czymuka zaburzającego - układy przyrodnicze mają mechanizmy kompensacyjne i regulacyjne (np zmiany krajobrazu przemysłowego w wyniku kumulacji pyłów przemysłowych).

Odporność - progowa wartość czynnika zaburzającego, który zmienia krajobraz (zalew rzeki, powódź).

Elastyczność - czas powrotu do stanu wyjściowego po zaburzeniu

Co zmienia krajobraz:

•    stres - czymiiki działające długotrwale

•    zmiana klimatu

•    zanieczyszczenia przemysłowe

•    zmiana stosunków wodnych

•    zakłócenia - czynniki działające gwałtownie - pożar, powódź, wybuch wulkanu, przejście trąby powietrznej, przymrozki w maju, ulewne deszcze.

Rozprzestrzenianie się czynników w krajobrazie:

•    w jednym typie geokompleksu

•    w różnych geokompleksach.

Zaburzenie lub stres wolniej rozprzestrzeniają się w krajobrazie zróżnicowanym.

Średni poziom zakłóceń wpływa na zwiększanie różnorodności przestrzennej i funkcjonalnej, co podnosi odporność na dodatkowe zakłócenia (gwarantuje to tradycyjna gospodarka). Warunki:

•    zakłócenie obniża rolę elementów najpospolitszych w krajobrazie, natomiast nie zmienia roli elementów rzadkich

•    w wyruku zakłóceń pozostają niewykorzystane, np. miejsce schronienia, zasoby wody z solami mineralnymi w glebie.

Krajobrazy klimaksowi nie zawsze są stabilniejsze niż krajobrazy w fazach sukcesji. Zakłócenia „przewidywalne”, tj takie, do których krajobraz jest przystosowany i „nieprzewidywalne”.

Zakłócenia „obce" takie do których krajobraz nie jest przystosowany, np susza Zakłócenia obce są często pochodzenia antropogenicznego. Geosystemy o większej różnorodności są stabilniejsze.

Określanie stabilności krajobrazu:

•    określenie czynników, które mogą wpływać na destabilizację krajobrazu

•    określenie przedziału czasu, w którym analizujemy stabilność