110293

1. Przyczyny likwidacji kopalń i najczęściej stosowane sposoby

Podstawową przyczyną likwidacji kopalni jest nieopłacalność wydobycia kopaliny, a więc przyczyna ekonomiczna. Owa nieopłacalność wydobycia ma swoje źródła w wielu aspektach działania kopalni. Do najważniejszych należy zaliczyć te związane z warunkami geologicznymi napotkanymi w złożu czyli stopień zuskokowania złoża, złożona tektonika, zmienna miąższość pokładów, możliwość rozcinania złoża na niewielkie pola eksploatacyjne, trudne warunki hydrogeologiczne i klimatyczne, wysokie ciśnienie górotworu i związane z tym koszty utrzymania wyrobisk. Sam proces likwidacji uwarunkowany jest wieloma czynnikami, do których należą:

- warunki geologiczne

- sposób rozcięcia złoża i stopień wyeksploatowania kopaliny

- technologia eksploatacji złoża i sposób likwidacji wyrobisk,

- stan hydrodynamiczny drenowanych wód podziemnych i icli związek z wyrobiskami górniczymi,

- możliwości techniczno-ekonomiczne przedsiębiorstwa likwidującego kopalnię,

- związki hydrodynamiczne likwidowanej kopalni z kopalniami sąsiednimi,

- inne obiektywne czynniki jak przepisy prawa, wymogi oclirony środowiska itp.

Kopalnie miedzi w Polsce likwidowane były poprzez ich zatopienie. Ze względu na efekty jakie powoduje zatopienie dzieli się ten sposób likwidacji na:

• przynoszący negatywne skutki uboczne spowodowane upłynnieniem fragmentów podłoża gruntowego na terenach osuszonych, podtopieniem terenów obniżonych na skutek osiadań spowodowanego eksploatacją bądź zmianą powstałych i ustabilizowanych już po wieloletniej eksploatacji stosunków wodno-glebowych;

• przynoszący pozytywne skutki w postaci powrotu do stanu zbliżonego do pierwotnego;

• nie przynoszący istotnych oddziaływań hydrogeologicznych.

Od czasu rozpoczęcia likwidacji do dziś w większości likwidowanych kopalń nie dochodziło do pojawienia się negatywnych skutków ubocznych. Sam proces likwidacji kopalń miedzi w Polsce to przykład najprostszych działań - spowodowane to było przede wszystkim tym, że były to niewielkie jednostki, o niewielkich dopływach wody i stosunkowo prostych warunkach hydrogeologicznych. Nie oznacza to wcale, że warunki eksploatacji były proste -