111832

Podane wyjaśnienie „bezrobotni" zasięgnięto z ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobocia z późn. zm.^jm Obecnie w ustawie nastąpiły znaczne zmiany dotyczące również tego pojęcia jednak ze względu na okres, który brany jest pod uwagę (patrz tytuł) nie zostały one uwzględnione.*¹⁴¹

Kwestia społeczna bezrobocia

Rynek pracy to miejsce zetknięcia się podaży i popytu na pracę, a jego podstawowa funkcja polega na dążeniu do równoważenia tych elementów.

Bezrobocie - większa lub mniejsza liczba osób zdolnych do pracy i jej poszukujących nie znajduje zatrudnienia. O tym, że bezrobocie stało się kwestią społeczną świadczyła dynamika, skala i struktura tego zjawiska, jak i jego negatywne konsekwencje odczuwane coraz silniej.

Brak pracy jest czynnikiem, który mam wpływ na zaspokajanie ważnych potrzeb społecznych w różnych sferach życia. Prowadzi też do narastania kwestii społecznych jak: kwestia ubóstwa, edukacyjna, zdrowotna itd.

Bezrobocie jako kwestia społeczna - dotyczy dużych grup społecznych, jest odbierana przez tę grupę jako nieprawidłowe, zakłóca jej prawidłowy rozwój, wywołuje społeczny niepokój, jest źródłem napięć społecznych. Nie może być w pełni rozwiązane w ramach grupy przy wykorzystaniu dostępnych jej metod i możliwości, może być rozwiązane tylko drogą podjęcia szerokich działań przez państwo.

Charakterystyka bezrobocia w Polsce:

wysoki odsetek młodzieży wśród bezrobotnych (1/3)

wysoki odsetek długotrwale bezrobotnych

duża skala zróżnicowania regionalnego

bardzo duży odsetek osób pozbawionych prawa do zasiłku

znaczny odsetek osób pochodzących ze wsi

Problemem związanym z bezrobociem jest kwestia niedostosowania poziomu i struktury kwalifikacji zasobów pracy do potrzeb rynku pracy (bezrobocie strukturalne).

Walka z bezrobociem - jest możliwa przez kompleksowe działania w sferze ekonomicznej mające na celu wzrost gospodarczy i tworzenie nowych, trwałych miejsc pracy. Zadania polityki społecznej w sferze walki z bezrobociem koncentrują się wokół:

a)    problem ochrony pracowników przed utratą zatrudnienia m. in. przez ochronę prawną, przed zwolnieniami indywidualnymi i grupowymi

b)    ochronę egzystencji jednostki i rodziny dotkniętej brakiem pracy

c)    kreowanie zatrudnienia i pomoc w znalezieniu pracy.

Aktywne instrumenty polityki rynku pracy - wspierają politykę gospodarczą w obszarze rynku pracy przy bezrobociu koniunkturalnym; skłaniają do pobudzenia aktywizacji zawodowej; prace interwencyjne i roboty publiczne nie są stałą pracą.

Aktywne instrumenty polityki rynku pracy: pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe, szkolenie i przekwalifikowanie zawodowe, prace interwencyjne, roboty publiczne, pożyczki dla bezrobotnych lub dla pracodawców, dopłaty dla pracodawców zatrudniających bezrobotnych.

Pasywne instrumenty polityki rynku pracy - nie zachęcają bezrobotnych do poszukiwania pracy; łączą się z tym funkcje: rekompensaty za brak pracy i motywacyjna za poszukiwanie pracy. Niestety, obie te funkcje wykluczają się wzajemnie.

Pasywne instrumenty polityki rynku pracy: zasiłki dla bezrobotnych, świadczenia socjalne, wcześniejsze emerytury.

Przyczyny bezrobocia w Polsce

Lata 1990-1991 - ujawnianie się kryzysu gospodarczego, wzrost bezrobocia (pojawiło się). Wcześniej nie występowało pojęcie rynku pracy. Kryzys - skutek przekształceń ustroju społeczno-gospodarczego. Bezrobocie narastało, a wraz z nim degradacja. Przyczyną (bezrobocia) był też spadek popytu konsumpcyjnego w wyniku urynkowienia cen.

Plan Balcerowicza - obniżenie dochodów realnych ludności - przyśpieszył występowanie i rozwój bezrobocia.

Załamanie się inwestycji - kolejna przyczyna.

3

4