Art 8 KSH - Spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana. - ten przepis kreuje handlowe spółki osobowe, przyznaje on spółce jawnej ułomną osobowość prawną. Jako ułomna osoba prawna spółka jawna ma w sferze prawa materialnego zdolność prawną i zdolność do czynności prawnej, a w sferze prawa procesowego ma zdolność sądową.
Spółka jawna może mieć własne prawa podmiotowe. Czyli spółka jawna jest właścicielem lub piastunem prawa podmiotowego, a nie wspólnicy, więc dla wspólników majątek spółki to cudzy majątek - jest to cecha spółek kapitałowych.
II.
Zobowiązania zaciągnięte w związku z działalnością spółki jawnej są zobowiązaniami spółki, a nie wspólników (dłużnikiem jest więc spółka).
Spółka odpowiada za zobowiązania, ale może zaismieć mtaj problem, bo w spółce jawnej wchodzi w grę możliwość wniesienia przez wspólników wyłącznie wkładów nieka pi talowych. Może się więc zdarzyć, że spółka jawna zaistnieje bez żadnego majątku i wtedy wierzyciele nie będą należycie chronieni. By ochronić wierzycieli ustawodawca przyjmuje, że za zobowiązania spółki jawnej odpowiada nie tylko spółka, ale też jej wspólnicy.
W spółce jawnej zobowiązanie jest zobowiązaniem spółki, czyli w przypadku zadłużenia spółki jawnej, wspólnik będzie odpowiadał za cudzy dług, a nie własny (w spółce cywilnej wspólnik odpowiada za dług własny).
Odpowiedzialność za cudzy dług może mieć dwojaki charakter
• odpowiedzialność pierwszorzędna - istotą tej odpowiedzialności jest to, że wierzyciel może kierować roszczenia od razu do osoby odpowiedzialnej za cudzy dług, czyli od razu może się skierować do osoby 3-ciej
• odpowiedzialność subsydiarna (posiłkowa) - wierzyciel najpierw szuka zaspokojenia w majątku dłużnika głównego, a osoba 3-cia odpowiada za dług dopiero wówczas, gdy wierzyciel nie znajdzie zaspokojenia w majątku dłużnika głównego
Odpowiedzialność wspólników spółki jawnej za zobowiązania zaciągnięte w związku z działalnością spółki to odpowiedzialność subsydiarna (posiłkowa).
Oznacza to, ze wierzyciel spółki najpierw będzie szukał zaspokojenia w majątku spółki, a jak w majątku spółki nie znajdzie zaspokojenia, to wówczas może szukać zaspokojenia w majątku wspólników (art 31 § 1 KSH).
Ta subsydiamość ujawnia się jednak nie na etapie dochodzenia roszczeń, ale dopiero na etapie egzekucji (powód to względy ekonomiki procesowej).
Art 7781 KPC - Tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spółce jawnej, spółce partnerskiej, spółce komandytowej lub spółce komandytowo-akcyjnej sąd nadaje klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikowi ponoszącemu odpowiedzialność bez ograniczenia całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, jak również wtedy, gdy jest oczywiste, że egzekucja ta będzie bezskuteczna.
Zobowiązanie zaciągnięte w związku z działalnością spółki jawnej jest zobowiązaniem ułomnej osoby prawnej, ale ten fakt nie wyłącza odpowiedzialności subsydialnej wspólników.
Powyższe dwie odrębności to jedyne odrębności od modelowej spółki osobowej. W pozostałym zakresie spółka jawna posiada wszystkie cechy modelowej spółki osobowej.
Skoro spółka jawna jest spółką osobową, to aktualna jest wobec niej zasada trwałości składu osobowego. W spółce jawnej możliwe są zmiany składu osobowego.
Wpływ zmiany składu osobowego na zobowiązania spółki jawnej:
1. ustąpienie wspólnika - na skutek ustąpieiua wspólnika ze spółki jawnej następuje jednocześnie ustanie odpowiedzialności byłego wspólnika za zobowiązania spółki jawnej
2. przystąpienie nowego wspólnika - nowy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki jawnej powstałe przed dniem jego przystąpienia do spółki (art 32 KSH)