114321

Prawo natury wg Arystotelesa

0 pierwszy filozof, który ostatecznie wyodrębnił prawo natury od praw świata przyrody i uczynił prawo natury normą postępowania;

D wyodrębniając prawo natury nadał mu charakter normy moralnej, która brzmi: „dobro należy czynić, zła należy unikać”;

0 Teoria prawa natury Arystotelesa wynikała z jego koncepcji człowieka jako zwierzęcia społecznego. Jednak Arystoteles, chociaż przyjmował istnienie prawa natury, nie przyjmował istnienia stanu natury.

0 Prawo natury jest niezależne od woli prawodawcy, ma zasięg powszechny i niezmienną treść. Nie wymaga ono akceptacji władzy państwowej.

0 Człowiek poznaje je dzięki swemu rozumowi. Nakazy i zakazy prawa natury mają źródło w istocie człowieka. Stąd płynie jego powszechna znajomość.

0 Arystoteles uważał, że powinien zachodzić ścisły związek między prawem stanowionym i prawem natury. Obydwa te prawa obowiązują w państwie. Prawo natury tworzy podstawę dla prawa stanowionego. Prawo stanowione jest wyrazem poczucia dobra i poczucia sprawiedliwości w ściśle określonych warunkach, jest prawem zmiennym i obowiązuje tylko w obrębie państwa, wypływa ze swobodnej decyzji stanowiącego.

U Sofistów prawo natury wytyczną postępowania, u Arystotelesa normą moralną!

Hierarchia praw wg Sw. Tomasza.

■    przyjmuje istnienie prawa wyższego od prawa naturalnego - jest to Lex Aetema czyli prawo wieczne, będące myślą samego Boga, źródłem wszelkich zachodzących prawidłowości.

■    Z prawa wiecznego wywodzą się trzy rodzaje praw (równolegle):

prawo świata przyrody działające automatycznie, niezależnie od woli człowieka;

prawo boskie (czyli prawo objawione):

*    częścią prawa wiecznego, które zostało bezpośrednio objawione człowiekowi przez Boga;

*    reguluje stosunki między człowiekiem a Bogiem;

*    ma doprowadzić człowieka do zbawienia np. dekalog.

prawo natury czyli (prawo naturalne)

*    odnosi się wyłącznie do człowieka;

*    ma ono charakter moralny tzn. „dobro należy czynić, zła należy unikać” (tę zasadę Św. Tomasz przejął od Arystotelesa);

*    człowiek poznaje je mocą własnego rozumu (a nie objawienia). Źródłem pr. natury jest istota człowieka + prawo wieczne (Bóg);

*    Z prawa natuiy wywodzą się:

a)    ius gentium (prawo ludzkości) pochodzi od prawa natury moralnego, w drodze wynikania, a więc zawiera w sobie jakąś część moralności prawa naturalnego;

b)    ius civile (prawo pozytywne obywatelskie) zawiera bliższe określenie ogólnych zasad prawa natury, uszczegóławia je.