• Kduard Bernstein (ur. 6 stycznia 1850 w Berlinie, zm. 18 grudnia 1932 tamże) -ideolog niemieckiej socjaldemokracji, twórca rewizionizmu w ruchu robotniczym.
• Uważał, że dobro jednostki jest nadrzędne. Formułował teorię "wr astania" socjalizmu w system kapitalistyczny, by potem przekształcić stosunki społeczne w socjalistyczne Od czasu jego wystąpienia zarysowała się lewica i prawica w ruchu robotniczym.
W celach krótkoterminowych upatrywał podstawę działalności bieżącej, uważał, że niemożliwe jest pewne przewidzenie rzeczywistości porewolucyjnej, stąd hasło:
Jean Leon Jaures (ur. 3 września 1859 w Castres, zm. 31 lipca 1914 w Paryżu) - francuski przywódca socjalistyczny.
Krytykował program skrajnej lewicy, tzw. blankizm czy nawet anarchosyndykalizm. Walczył o pokój i proponował odwołanie się do formy strajku powszechnego w państwie uwikłanym w konflikt Jego zdaniem socjalizm bvl najwyższa afirnracia praw jednostki. Wskazywał, iż rewolucja powinna prowadzić do przejęcia państwa i nadania mu nowych treści. Działacz II Międzynarodówki Socjalistycznej. Wypowiadał się za nauczaniem powszechnym, glosrl poglądy antyklerykalne. Był znakomitym mówcą i dziennikarzem. W 1904 r. założył UHumanite - gazetę adresowaną do szerokich mas społecznych. Interesował się filozofia. literatura i sztuka, był gruntownie wykształcony, przez pewien czas wykładał filozofię na uniwersytecie w Tuluzie. Zasłynął jako obrońca praw robotników i współtwórca pierwszej we Francji spółdzielczej huty w Albi. Napisał Nową armię r pięciotomową Socjalisty czną historię rewolucji francuskiej (w rzeczywistości liistorię mchów społecznych we Francji od 1789 r. do końca XIX wieku). Zginął w paryskiej kawiarni Croissant zastrzelony przez szowinistę Raoula Yilaina. którego skłoniła do tego czynu propaganda nulitarystów, przedstawiających Jamesa jako człowieka, który rzekomo wyrzekł się ojczyzny.
Karl Kautsky (ur. 16 października 1854 r. w Pradze. Czechy - zm. 17 października 1938 r. w Amsterdamie. Holandia) - działacz robotniczy, teoretyk demokratycznego socjalizmu, uzasadnianego z pozycji marksowskich. Kautsky był głównym ideologiem tzw. centryzmu - nurtu, który dystansował się zarówno od prawicy socjaldemokratycznej, jak i skrzydła radykalnie rewolucyjnego. Tematyka jego prac była niezmiernie rozległa. Szczególnie wiele uwagi poświęcił uzasadnieniu tezy o historyczności kapitalizmu i wewnętrznych sprzecznościach tego systemu, które w długiej perspektywie doprowadzą do jego upadku. Kautsky dowodził, że w nowoczesnym kapitalizmie następuje koncentracja produkcji i centralizacja kapitału, względne zubożenie proletariatu i zaostrzenie sprzeczności klasowych oraz przybierają na sile tendencje do uwstecznienia demokratycznych form ustroju państwowego. W polemice z leninowską koncepcją imperializmu, zwrócił uwagę na możliwość zaistnienia pokojowej polityki imperialistycznej w formule bliskiej współczesnej neoliberalnej globalizacji (tzw. ultraimperializm). Kautsky odrzucał koncepcję koalicji partii socjaldemokratycznej z liberałami. Dowodził, że warunkiem rozpoczęcia przeobrażeń socjalistycznych jest zdobycie władzy przez proletariat. Kautsky opowiadał się konsekwentnie za