Zasada działania maszyn klimatyzacyjnych:
Urządzenia chłodnicze z chłodzeniem bezpośrednim
Powstały w skraplaczu ciekły amoniak po zdławieniu w zaworze dławiącym przepływa przez osuszacz do parownika litrowego znajdującego się w komorze chłodniczej. W parowniku amoniak paruje pobierając ciepło bezpośrednio od środowiska. Wytworzona para przechodzi przez osuszacz, skąd po wytrąceniu cząsteczek cieczy jest zasysana sprężarką. Sprężarka spręża amoniak do ciśnienia skraplania i przetłacza go przez skraplacz, skąd przepływa on z powrotem do parownika i w tai sposób odbywa się chłodzenie Oprócz podstawowych aparatów (sprężarka, skraplacz, parownik, zawór dławiący) przedstawione na schanacie urządzenie chłodnicze jest wyposażone w aparaty pomocnicze (odolejacz, osuszacz, filtr).
W urządzeniu chłodniczym cyrkulujc przez cały czas tai sam amoniak. Uiządzaiic napełnia się amoniakiem przez przyłączane butli do specjalnego zaworu umieszczonego za zaworan dławiącym Jeżeli urządzane chłodnicze obsługuje kilka komór chłodniczych, to zawory dławiące rozmieszcza się zazwyczaj na jednym wspólnym rozdzielaczu. Na rozdzielaczu umieszcza się również zawór do napełniania urządzana amoniakian Urządzenia chłodnicze z chłodzeniem pośrednim
W razie pośredniego sposobu cłiłodzaiia przez znajdujące się w komorach chłodniczych bataie ochładzające przepływa nic czynnik chłodniczy, lecz chłodziwo, które pośredniczy w wymianie ciepła między powietrzan komory chłodniczej hib przedmiotan chłodzonym a czynnikiem chłodniczym. Chłodziwo odbiera ciepło komorze chłodniczej (przedmiotowi ochładzaiianu) i przekazujeje czynnikowi chłodniczanu. Chłodziwa powinny odznaczać się niższą temperaturą zamarzania niż wymagana tanperatiua cłiłodzaiia. Do najczęściej stosowanych w technice chłodniczej chłodziw (solanek) zalicza się: roztwory chlorku wapniowego (CaCN), chloiku sodowego (NaCI) i chlorku magnezowego (MgCIj). Wśród wymiaiioiiych solanek chlorek magnezowy ma najniższą tanperaturę zamarzania i z tego względu umożliwia uzyskanie najniższej temperatury cłiłodzaiia. Stosuje się go zwłaszcza w wytwornicach lodu sztucznego. Roztwór chlor ku sodowego (tj. soli kuchainej) służy do bezpośredniego cłiłodzaiia artykułów spożywczych przez zanurzenie ich w solance.
Urządzenia chłodnicze absorbcyjne
W chłodziarkach sprężarkowych niskie tanperatury otrzymuje się kosztem doprowadzonej z zewnątrz energii mechanicznej lub elektrycznej. W chłodziarkach absorpcyjnych zimno otrzymuje się kosztan energii cieplnej Jako czynnik chłodniczy najczęściej stosuje się roztwór wodny amoniaku.
Stężony roztwór amoniaku przetłacza się pompą do aparatu zwanego wamikian. gdzie w warunkach wysokiego ciśnienia, kosztan doprowadzonej z zewnątrz energii cieplnej, następuje odparowywanie amoniaku. Powstafy w tai sposób roztwór o małym stężaiiu (roztwór nie stężony) poprzez zawór dławiący przechodzi do absorbaa, gdzie utrzymuje się niskie ciśniaiic. Wytworzona w warniku para przepływa do skraplacza, skąd po skropleniu ciekł)’ amoniak poprzez zawór dławiący dostaje się do parownika. W parowniku odbywa się parowanie w niskim ciśniaiiu i tanperaturze. Zimna para z parownika przepływa do absorbaa. gdzie zostaje pochłonięta przez roztwór nic stężony. Pochłanianiu pary w absorbazc towarzyszy wydzielanie się ciepła, które odprowadza się przez wrodę chłodzącą. Wytworzony roztwór stężony przepływa ponownie do wamika i cykl pracy chłodziarki absorpcyjnej się powtarza. Ciśniaiie w warniku i skraplaczu jest równe 1.2-1,$ MPa Zależ)' ono, jak wiadomo, od temperatur)’ wody cłiłodząccj przepływającej przez skraplacz. Ciśniaiie w parowniku i absorberze jest identyczne jak w parowniku chłodziaiki sprężarkowej.
W celu lepszego wykorzystania ciepła stosuje się wymiainik. W wymienniku tym powracający z wamika gorący roztwór nic stężony oddaje ciepło roztworowi stężonanu wypływającemu z absorbera. Stężony roztwór nagrzewa się i tym samym zmniejsza się ilość ciepła, jaką należy doprowadzić do wamika. Z drugiej zaś strony wstępne ochłodzaiie roztwoiu nie stężonego zmniejsza ilość ciepła, jaką woda chłodząca musi odprowadzić z absorbera.
Aby uchodząca z wamika para zawierała możliwie jak najmniejsze ilości wody. wr warniku znajduje się rektyfikator. W i cktyfikatorze para styka się z napływającym do wamika zimnym roztworem stężonym, co powoduje przechodzenie zawartej w niej pary wodnej do roztworu.
Czasan zamiast rektyfikatora stosuje się deflegmator. Zasada pracy deflegmatora polega na skraplaniu zawartych w parze cząsteczek w'ody poprzez ochładzanie pary. Deflegmator jest więc zwykłym wymiennikiem. Ustawia się go przed skraplaczan.