116613

uwalniając między innymi N, P i K. Te substancje są z kolei przyswajane przez producentów. Typowy przykład reducentów stanowią grzyby saprofityczne i bakterie.

Przepływ materii i energii w ekosystemie możemy przedstawić za pomocą łańcuchów pokarmowych (troficznych). Zjawisko to polega na pobieraniu i przyswajaniu pokarmu przez organizmy reprezentujące kolejne ogniwa łańcucha.

Można wyróżnić dwa typy łańcuchów troficznych:

1.    Łańcuch spasania:

1.    producenci

2.    konsumenci I

3.    konsumenci II

4.    konsumenci III

5.    reducenci.

Przykładem tutaj mogą być zależności w środowisku wodnym. Fitoplankton (producenci) jest konsumowany przez rozwielitkę (roślinożerca, czyli konsument I rzędu).

Ta z kolei może zostać zjedzona przez ukleję (rybę, będącą konsumentem II rzędu). Ryba może zostać zjedzona przez kaczkę (konsumenta III rzędu), natomiast odchody kaczki będą rozkładane przez reducentów. Niekoniecznie rola konsumentów w tej sytuacji musi się skończyć na konsumentach III rzędu. Kiedy kaczka zostanie zjedzona np. przez człowieka stanie się on w tym wypadku konsumentem IV rzędu, itd.

2.    Łańcuch detrytusowy:

1.    martwa materia organiczna - detrytusożercy (detrytofagi, saprofagi)

2.    konsumenci I

3.    konsumenci II

4.    konsumenci III

5.    reducenci.

Przykład: Obumarłe liście (detrytus) są spożywane przez dżdżownicę (detrytusożercę-konsument I rzędu), która z kolei może stanowić pożywienie ptaka (konsument II rzędu), ten zaś może paść ofiarą ptaka drapieżnego (konsument III rzędu). Natomiast odcłiody tego ostatniego będą rozkładane przez reducentów.

Zarówno producenci, jak i organizmy roślinożerne bądź mięsożerne stanowią pewne etapy przepływu energii w ekosystemie. Są to jednak etapy całkowicie odmienne. Organizmy, które należą do grupy znajdującej się na tej samej pozycji w łańcuchu pokarmowym zajmują ten sam poziom troficzny.

W zależności od tego, z jak złożoną biocenozą mamy do czynienia, liczba poziomów troficznych może być różna. Im biocenoza jest bogatsza, tym więcej poziomów troficznych w niej występuje. A im biocenoza uboższa, tym łańcuchy pokarmowe są krótsze.

Możemy wyróżnić następujące poziomy troficzne:

•    I poziom troficzny. Na najniższym poziomie troficznym są producenci, czyli organizmy samożywne (zarówno organizmy fotosyntetyzujące, jak i chemosyntetyzujące).

•    II poziom troficzny. Stanowią go organizmy roślinożerne, czyli konsumenci I rzędu.

•    III poziom troficzny. Tuz kolei występują gatunki mięsożerne, zjadające roślinożerców (czyli drapieżcy I rzędu); należą one do grupy konsumentów II rzędu

•    IV poziom troficzny. Stanowią go drapieżcy II rzędu, żywiący się drapieżcami I rzędu (są to konsumenci III rzędu).

•    V poziom troficzny. Tutaj analogicznie znajdują się konsumenci IV rzędu, czyli drapieżcy III rzędu, zjadający drapieżców II rzędu.

Ponieważ większość gatunków to polifdgi (organizmy odżywiające się więcej niż jednym rodzajem pokarmu), mogą one należeć do kilku poziomów troficznych. Jedynie gatunki będące monofdgami (organizmy odżywiające się jednym rodzajem pożywienia, np.