117048

Najczęściej używane są dwa typy skal:

□    skale BARS (Behavioral Anchored Rating Scalę),

□    skale BOS (Behavioral Obscrvation Scalę).

Konstrukcja skali pierwszego typu BARS obejmuje zwykle następujące czynności:

□    zarejestrowanie czynności występujących na stanowisku pracy, -wyodrębnienie oczekiwanych efektów pracy,

□    wyodrębnienie niepożądanych efektów pracy,

□    określenie obszarów oceny,

□    przypisanie punktom skali wyodrębnionych efektów pracy w ramach zdefiniowanych obszarów oceny,

□    przetestowanie skali na próbce pracowników i analiza statytyczna wyników [4],

Problemy związane z konstrukcją tego typu skal dotyczą kwestii:

□    optymalnego wyboru obszarów pracy podlegających ocenie,

□    prawidłowego wyodrębnienia jednoznacznych przykładów' pozytywnych i negatywnych zachowań,

□    rozmieszczeniaprzykladów zachowali na skali.

Zaletami tego typu skal jest:

□    powszechstroiuie zastosowanie w decyzjach kadrowych dotyczących: wynagradzania, awansowania, przeszeregowań i zwolnień, planowania kariery a także określania potrzeb szkoleniowych,

□    pomiarrzeczywistych, możliwych do zaobserwowania wyników pracy przez porównanie ich z przyjętymi dla danego stanowiska wzorcami potencjalnych zachowań,

□    precyzyjność skali, gdyż ocena zależy wyłącznie od efektywności pracy, co ogr anicza występujący w przypadku innych skal subiektywizm oceniającego przejawiający się m in. w zawyżaniu, zaniżaniu lub uśrednianiu oceny.

Skale tego typu obok niewątpliwych zalet posiadają jednak pewne wady:

□    pracochłonność i czasochłonność przygotowania, gdyż zbudowanie skali wymiga przeprowadzenia analizy pracy na stanowisku,

□    wymaga zaangażowania do przeprowadzenia oceny niezależnych obserwatorów, najlepiej zewnętrznych, ale znających charakter pracy na ocenianych stanowiskach i specyfikę firmy,

□    pracownicy oceniani są pohformowani o toczącej się ocenie, mogą czuć się skrępowani, jak również unikać prawdziwych, szczególnie niepożądanych zachowań występujących zwyczajowo.

Skala drugiego typu BOS jest pewną modyfikacją skali BARS. Podobnie jak poprzednia wychodzi od analizy pracy, z tą jednak różnicą, że w wyniku tej analizy wyraźnie wyróżnia się zachowania pożądane i niepożądane, których występowanie oceniane jest na skali zwykle pięciostopniowej z opisanymi końcami skali dotyczącymi częstotliwości występowania tych zachowali (zwykle w kategoriach słownych od prawie zawsze do prawie nigdy).