• Cena relatywna - cena jednego dobra wyrażona za pomocą ilości danego dobra, jaką trzeba poświęcić, aby kupić jednostkę danego towaru (np. 1 tabliczka czekolady = 5 bułek)
• System cen - ogół relacji między wszystkimi cenami w gospodarce. Jest to główne źródło informacji przy odejmowaniu decyzji o tym;. Co wytwarzać? Jak wytwarzać? Dla kogo wytwarzać?
• Co i ile wytwarzać? - Decydują konsumenci poprzez swoje zakupy.
• Jak wytwarzać? - Decyduje konkurencja między producentami, którzy podejmują decyzje w oparciu o ceny relatywne czynników produkcji.
• Dla kogo w ytw arzać? - Wskazują możliwości nabywcze konsumentów.
3. Istota mechanizmu rynkowego. Funkcje rynka Defekty rynku.
• Mechanizm rynkowy - proces regulacji decyzji konsumentów i producentów poprzez rynek, niezależnie od woli poszczególnych podmiotów. Za pośrednictwem cen relatywnych rozdziela zyski i straty tak, że indywidualne decyzje w skali gospodarki koordynują się tworząc ład ekonomiczny.
0 Nie mają znaczenia decyzje pojedynczych uczestników rynku.
• Funkcje rynku:
0 Wycena dobra.
0 U możliwia efektywną alokację zasobów - poprzez cenę, dobra droższe są bardziej rzadkie wykorzystuje się ich mniej i na odwrót.
0 Jest mechanizmem osiągania stanów równowagi w gospodarce.
0 Weryfikuje społeczną przydatność produkcji.
0 U możliwia dostosowanie produkcji do oczekiwań nabywców.
• Defekty rynku albo zawodności rynku (market failurc) - to sytuacje, w których zakłócenia uniemożliwiają mechanizmowi rynkowemu efektywne rozdysponowanie zasobów (np. niepełna informacja, niedoskonałości konkurencji
monopole i wiele innych). Uzasadniają one ingerencję państwa w gospodarkę.
4. Pojęcie i rodzaje konkurencji.
• Konkurencja - proces, w ramach, którego uczestnicy rynku dążąc do realizacji swych interesów, próbują przedstawić korzystniejsze od innych oferty pod względem: ceny, jakości lub innych charakterystyk wpływających na decyzję o zawarciu transakcji
• Rodzaje konkurencji:
0 Cenowa siła koordynująca decyzje nabywców i sprzedawców,
równoważąca rynek. Czysta konkurencja cenow a występuje tylko na rynkach dóbr jednorodnych, jest trudna dla producentów, gdyż zmusza ich do obniżania przeciętnych kosztów wytwarzania a konsumentom trudniej ją zauważyć (czysta konkurencja cenowa - doskonała, modelowa).
0 Niecenow a - oparta na zmianach jakościowych itp., prowadzi do wyróżnienia danego produktu i wyodrębnienia się różnych segmentów danego tynku.