• Wykładnia celowościowa- przepis ustawy musi być tak tłumaczony aby był
najbardziej zdatnym środkiem do osiągnięcia celu całej ustany.
• Wykładnia funkcjonalna- ustalając znaczenie przepisu uwzględnia różne
skutki jego zastosowania, jeśli takie rozumienie przepisu prowadzi do pożądanych skutków przez interpretatora, to rtra to wpływ decydujący na przyjęcie takiej interpretacji.
• Wykladtria systemowa (systematyczna)- polega na ustaleniu norm przez
analizę miejsca jakie zajmuje ona w systemie pr awa oraz porównanie jej z normami sąsiadującymi 3. Wykladtria ze względu na wynik:
• Wykładnia literalne (dosłowna)
• Wykladtria rozszerzająca
• Wykładnia zwężająca
Stosowanie prawa- ze stosowaniem prawa marny do czynienia wtedy, gdy jakiś podmiot na podstawie norm generalnych i abstrakcyjnych określa skutki prawne jakiegoś faktu wydając decyzję indywidualną w rozstrzyganej sprawie.
Podmioty stosujące prawo:
1. Sądy
- organ: niezależny sąd
- organ nie jest bezpośrednio zainteresowany kierunkiem rozstrzygnięcia
- nadzór wewnętr zny (instancyjność)
- efekt: orzeczenie sądowe
2. Organy administracyjne
- organ administracyjny podporządkowany hierarchicznie
- organ jest bezpośrednio zainteresowany rozstrzygnięciem
- nadzór wewnętrzny (instancyjność) i zewnętrzny (sądownictwo administracyjne)
- efekt: akt administracyjny
Hipoteza i dyspozycja normy prawnej w tworzeniu i stosowaniu prawa
Tworzenie prawa |
Stosowanie prawa |
Adresat: generalny |
Adresat: indywidualny |
Art. 144 KK .. kto... ” dotyczy każdej osoby fizycznej podlegającej odpowiedzialności kaniej; |
Np. Jan Nowak: |
Okoliczności: abstrakcyjne |
Okoliczności: konkretne |
Art. 148 KK brak wyróżnionych |
Np. określonego dnia w określonym miejscu |
okoliczności (zawsze, kiedykolwiek); |
i czasie |
Zachowanie: abstrakcyjne |
Zachowanie: konkretne |
Art. 144 KK „... zabija człowieka...” |
Np. popełnienie tego konkretnego zabójstwa |
Dotyczy' każdego tego typu zachowania, rtiezależnie od sposobu |
w określony sposób [... ] |
Etapy stosowania prawa:
1. Wybór przepisów prawa spośród obowiązujących, który będzie podstawą wydania
orzeczenia w danej sprawie.
2. Interpretacja wybranego przepisu prawnego.
3. Zebranie materiału dow'odowego o faktach z którymi mają być wiązane skutki
prawne.